'Redder van de euro' moet migranten gaan terugsturen

'Snel, sneller, snelst', is de opdracht die Verwey (1970) gisteren van voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker meekreeg. Eigenlijk vindt Brussel dat vanaf morgen al moet zijn geregeld dat alle 'irreguliere' migranten die de oversteek naar Griekenland wagen, per ommegaande worden teruggestuurd naar Turkije. Precies zoals in de Turkijedeal is afgesproken.

Maar met die planning houdt eigenlijk niemand rekening. Daarvoor moet nog te veel worden geregeld. Ambtenaren moeten de juiste papieren krijgen, tolken moeten worden ingezet waar nodig, rechters moeten bepalen of een vluchteling 'irregulier' de oversteek heeft gemaakt. Jüncker noemde het gisteren al de 'grootste logistieke operatie waar we ooit voor hebben gestaan'.

Het is aan Verwey om dat allemaal in goede banen te leiden. Een enorme uitdaging dus voor de Nederlandse topambtenaar die in Groningen economie studeerde, later furore maakte bij het Nederlandse ministerie van Financiën en sinds 2011 in Brussel werkt. Hij heeft in ieder geval één voordeel: hij staat al een half jaar in direct contact met de Griekse regering.

Waakhond
Als voorzitter van een twintigkoppige taskforce, getiteld 'Structural Reforms Support Service', moet hij zorgen dat de Griekse premier Tsipras zich aan de bezuinigingsdeal met Brussel houdt die in oktober werd afgesproken. Een soort waakhond voor Eurogroep-voorzitter Jeroen Dijsselbloem dus. Of, zoals het financiële weekblad Agora schreef: 'Feitelijk schrijft Verwey alle Griekse rekeningen van alle Griekse departementen.'

Die post leverde hem overigens veel aandacht op van voornamelijk Griekse bloggers, die in hem het levende bewijs van (ongewilde) Europese inmenging zagen. In Brussel loopt hij juist vaak onder de radar van de internationale media, op internet is weinig over hem te vinden.

'Redder van de euro'
Dat is opmerkelijk, want Verwey stond aan de wieg van een van de belangrijkste Europese besluiten van de afgelopen jaren: de invoering van de voorloper van het Europese noodfonds ESM, waarmee landen als Portugal, Spanje, Ierland en Griekenland financieel mee geholpen werden (en worden). Sterker nog, met dat noodfonds 'redde Verwey de euro', zoals toenmalig eurocommissaris Olli Rehn drie jaar geleden zei in De Volkskrant.

Door het fonds konden de noodlijdende landen geholpen worden met geld van overige lidstaten. In de Volkskrant beschreef Rehn in 2013 hoe dat fonds tot stand kwam. De Finse eurocommissaris zocht in mei 2010 naarstig naar een oplossing voor de in problemen geraakte eurolanden, maar die kwam er maar niet, ook al werd er dagenlang vergaderd.

Verwey, destijds directeur Buitenlandse Financiële Betrekkingen bij het Nederlandse ministerie van Financiën, kwam toen 'al mompelend' met een speciaal noodfonds op de proppen, aldus Rehn. Een plan 'waar de Duitsers mee konden leven'. "Tegen de ochtend was het noodfonds geboren, net voor de markten in Europa opengingen."

Hoe belangrijk die doorbraak ook was, Verwey kreeg weinig publieke eer toegespeeld. Verder dan een nominatie voor 'Europeaan van het jaar' kwam hij niet. Niet dat zijn carrière daar onder leed. Hij werd plaatsvervangend directeur-generaal Financiële & Economische Zaken bij de Europese Commissie. Sinds anderhalf jaar is hij directeur van de taskforce die 'probleemlanden' helpt de interne organisatie weer op orde te krijgen.

Dat de Europese Commissie Verwey nu aanwijst voor een belangrijke organisatie, getuigt van veel vertrouwen. Verwey zelf heeft een paar drukke weken voor de boeg. Een Turkse ambtenaar sprak de hoop uit dat er 4 april kan worden gestart met de terugzettingen. Premier Rutte hield het op een week of twee. Maar, zo denkt Brussel, het komt snel goed. Aan de 'redder van de euro' kan nu eenmaal veel worden overgelaten.