Q-mail
Wim Kok is vandaag 1835 dagen minister-president. Daarmee rukt hij in de rij van de langstzittende premiers van de twintigste eeuw op naar de zevende plaats. Kok gaat Van Agt, Gerbrandy en Den Uyl voor. Overmorgen passeert hij Cort van der Linden, de laatste liberale premier.
Het lijstje van de tien langstzittende premiers van de 20ste eeuw (uitgedrukt in dagen) ziet er nu zo uit:
1 Lubbers (CDA) 4309
2 Ruys de Beerenbrouck (RKSP) 3906
3 Drees (PvdA) 3789
4 Colijn (ARP) 2483
5 Heemskerk (ARP) 2025
6 Cort van der Linden (lib) 1837
7 Kok (PvdA) 1835
8 Van Agt (CDA) 1781
9 Gerbrandy (ARP) 1755
10 Den Uyl (PvdA) 1683
De lijst van de tien grootste clichés in het taalgebruik van Tweede-Kamerleden is nauwelijks onderhevig aan de mode. Politici hadden en hebben de naam dat ze verhullend spreken en zaken die hen niet uitkomen achterhouden. Uitdrukkingen die het tegenovergestelde suggeren blijven daarom geliefd.
De tien populairste stoplappen die kamerleden bezigen:
1 In dit huis
2 Het is van tweeën één
3 In alle eerlijkheid
4 Ik wil dit even duidelijk hebben voor mezelf
5 Voorzitter, geen misverstand hierover
6 Dit is wel erg kort door de bocht geformuleerd
7 Het is glashelder
8 Voor alle duidelijkheid
9 Ik zeg hier klip en klaar
10 In alle openheid
In de jaren zeventig maakte het cliché 'ik denk dat het heel erg belangrijk is...' opgang, in deze postmoderne tijd hoor je het niet veel meer. Hetzelfde geldt voor 'ik wil vooropstellen...', dat stamt uit de tijd dat de politici de televisie als medium ontdekten en dit trucje hanteerden om in de beperkte zendtijd in elk geval datgene te zeggen wat ze kwijt wilden.
De uitdrukking 'in dit huis' mag eigenlijk alleen door lang meelopende kamerleden worden gebruikt, omdat zij het huis door en door kennen. Bij jonge kamerleden klinkt het een beetje aanmatigend. Het kamerlid Marja Wagenaar (PvdA) gebruikte het in haar maidenspeech vorig jaar mei zo veelvuldig dat het zelfs lachwekkend werd.
Opkomend in het politieke taalgebruik: 'als ik dit hoor, heb ik zoiets van...' en 'ik heb dit gecommuniceerd'. Het opmerkelijke is dat het woord communiceren zijn tweezijdigheid verliest en eenzijdig wordt ('heb je dat al gecommuniceerd?').
In de afgelopen jaren rangschikten we tal van mannelijke politici naar voornaam. Soms ging dat gemakkelijk (Hansen, Jannen, Jopen, Henken, Pieten, Pieters, Willems en Wimmen), soms met moeite (Theo's, Gerritten en Ads). Vandaag als laatste in dit kader de tien bekendste Kezen (of Cezen) in de naoorlogse politiek.
Het is niet gelukt tien politieke Japen, Klazen, Jo's, Jacques, Eds en Fritsen bijeen te krijgen. Evenmin zijn we erin geslaagd tien vrouwelijke politici met dezelfde voornaam te verzamelen. Er zijn wel een aantal Annekes (Goudsmit, Van Dok-Van Weele, Krijnen), Tinekes (Lodders, Netelenbos, Witteveen) en Elsen (Borst, Veder, Ter Veld) op te sommen, maar nog niet genoeg.
De tien bekendste Kezen in de politiek:
1 Kees van Dijk
2 Kees Berkhouwer (bijgenaamd Boerenkees)
3 Kees de Galan
4 Cees Egas
5 Kees Zijlstra
6 Cees Bremmer
7 Cees Laban
8 Cees van der Knaap
9 Kees Vendrik
10 Kees van der Staaij
Suggesties voor lijstjes of eigen lijstjes kunt u naar de redactie zenden, per fax (070-3656911 onder vermelding Q-mail) of per E-mail (trparl@xs4all.nl).
