Puber propt zich vol met slecht voedsel. Wat doe je er als zorgzame moeder aan?

Dit houdt mij nogal bezig, zo schrijft de moeder. "Mijn gezonde dochter van net 14 jaar dijt de laatste 10 maanden ineens uit. Aan ons normale, gezonde voedingspatroon is niets veranderd. Dochter fietst dagelijks naar school en sport nog tweemaal per week."

Zeker. Dochterlief heeft een overduidelijke voorliefde voor vettig en zoetig. Thuis serveert de moeder, stelt ze, 'mondjesmaat wat lekkers'. Maar de wereld van haar puberdochter groeit, met zakgeld is van alles te koop. Chillen en snacken met vriendinnen, dat is, zo lijkt het soms, haar lust en haar leven.

Een buikje, dikke billen en forsere bovenbenen tekenen zich onmiskenbaar af, ziet de moeder. "De schrik slaat me om het hart. Wat nu? Voorzichtig op aanspreken, of laten gaan en erop vertrouwen dat deze pubermolligheid zich verdeelt over het lichaam? Kan een veertienjarige deze verantwoordelijkheid al aan?"

"Frustrerend is dat. Heb je al die jaren goed voor die lijfjes gezorgd en zodra ze hun hielen lichten, stoppen ze zich vol met onverantwoord voedsel", zo reageert oudercoach Janneke van Bockel begripvol op de worstelende moeder. "Controle op wat erin gaat heb je bij pubers niet meer en je dochter voortdurend wijzen op haar toenemend gewicht schijnt de snelweg naar eetstoornissen te zijn", zegt ze er meteen achteraan.

Wat is dan wijsheid? Dat hangt ervan af wat de grootste schrik van de moeder is, zegt Van Bockel. Is dat de gezondheid van de dochter, of is het de vraag hoe ze leert omgaan met verleidingen? Gaat het over haar gevoeligheid voor groepsdruk of knaagt het ideaalplaatje van een slanke dochter het meest aan moeders geweten?

Als de moeder ziet dat de puberdochter gezond is en goed in haar vel zit dan is vóórleven een krachtig middel, zegt Van Bockel. Vanuit innerlijke overtuiging uitdragen hoe je omgaat met eten, zorgt ervoor dat de dochter toch dat stemmetje van binnen hoort als ze onverantwoord snackt. Kook met verse ingrediënten, eet samen aan tafel, troost jezelf ook niet met voedsel, praat losjes over do's en dont's van gezond eten en wees nieuwsgierig naar elkaars beweegredenen, adviseert Van Bockel. "En vooral: hou vol. Want je dochter gaat vast niet meteen veranderen. Soms zie je als ouders het resultaat pas als ze midden twintig zijn. Of als ze zelf kinderen krijgen."

Kinder- en jongerendiëtiste Mariëlle Bleeker zegt het dilemma te snappen en denkt dat dit voor veel ouders heel herkenbaar is. Pubers hebben nu eenmaal de behoefte hun eigen keuzes te maken en experimenteren ook met gedrag dat misschien wel haaks staat op de eetgewoonten thuis, stelt Bleeker. Er volgt een waarschuwing: het is belangrijk deze vrijheid niet te snel in te perken.

De Friese diëtiste complimenteert de moeder met de jarenlange verstandige voedingswijze. Dat is goede bagage. "Vertrouw erop dat de meeste pubers daar, na verloop van tijd, ook naar terugkeren. Houd thuis die goede basis aan. Daar zal de dochter in elk geval van blijven profiteren."

Natuurlijk mag de moeder haar observaties en zorg met de dochter delen. Maar, zo zegt Bleeker, focus dan op het ongezonde eetgedrag en niet op de uiterlijke veranderingen, of de kilo's die er lijken aan te vliegen. "Wees voorzichtig. Bijna alle pubers - ook de slanke - zijn kwetsbaar als het gaat om hun lijf."

Pubers zoeken grenzen, maar vinden het ook nuttig eerlijke feedback op hun gedrag te krijgen, haalt Bleeker uit onderzoek. Deze puber zal het nu vast niet met zoveel woorden zeggen, maar ook zij zal goed gedoseerde hulp van haar ouders, en van anderen uit haar omgeving, waardevol vinden. De diëtiste adviseert de moeder samen met haar dochter en vriendinnen ideeën te verzamelen over slimme snacks tijdens het chillen. "En wees positief: ook pubers krijgen graag een compliment als ze een verleiding hebben weerstaan."

Reageren? Zelf een vraag insturen? Mail naar opvoedvraag@trouw.nl

undefined