profiel / De Indiase ’Brad Pitt’

Wat maakt het uit dat hij kort en scharminkelig was, dat hij een klunzig kapsel droeg en niet was gezegend met het stoere uiterlijk wat men gewend was in de Indiase filmindustrie? In de biografie ’Hall of Fame: Shah Rukh Khan’ (2004) geschreven door journalist Biswadeep Ghosh wordt de vraag gesteld hoe het toch komt dat zo’n klein mannetje, zonder prachtlijf en gespeend van een modellengezicht toch de wereld verovert met zijn acteerwerk in Indiase films.

De Indiase topacteur zelf zei jaren geleden eens dat hij klein was, ’net als alle andere grote namen in de geschiedenis, zoals Napoleon en Hitler’. Die uitspraak typeert Shah Rukh Khan. Feitelijk misschien waar, maar toch wat onbezonnen, oordeelden verschillende commentatoren deze uitspraak in de media. Bij de persconferenties rondom de Europese tour waarop hij ook Nederland aandeed, werd de pers dan ook verzocht om niet over zijn Hitleruitspraak te beginnen. Khan wordt nog weleens een durfal genoemd, niet alleen vanwege zijn heftige filmstunts (zoals in de actiefilm Don), maar ook omdat hij geen blad voor de mond neemt, en ’voor de duvel nog niet bang’ is. Hij kaartte bijvoorbeeld zelf op televisie het probleem aan van de maffia die verregaande invloed heeft op de Indiase filmindustrie.

Morgen is Khan in het Rotterdamse Ahoy waar hij voor een publiek van duizenden toeschouwers samen met nog een paar Indiase acteurs en actrices een heuse Bollywoodshow (playback, toneel en dans) genaamd ’Temptations: Reloaded’ weggeeft.

Herladen, want dit is de tweede keer in vier jaar tijd dat Khan, door de Surinaams-Hindostaanse promotor Sekier de Indiase Brad Pitt genoemd, naar Nederland komt. Hij is een keer eerder geweest, maar dat evenement liep dusdanig uit de hand –onder meer door een te volle zaal– dat Khan zei nooit meer naar Nederland te komen. Als alles meezit en Khan zaterdagmiddag werkelijk landt op Schiphol, lukt het Sekier voor de tweede keer.

Khan is een grote ster in India en verder overal waar Indiase films zijn te vinden, zoals het Midden-Oosten, Amerika en Afrika, en ook in Nederland. Hij kan in die landen niet alleen de straat op, de fans zwermen dan om hem heen. De binnenstad van Den Haag slibde in 2004 dicht toen bekend werd dat ’King Khan’ in het stadhuis was. Het Spuiplein liep over van fans die een glimp van hem wilden opvangen.

Shah Rukh Khan, geboren op 2 november 1965 in New Delhi, komt uit een Indiase middenklassefamilie, die van origine uit Pakistan komt. Hij deed het goed op school, zowel sociaal, ’want hij kon iedereen laten lachen’, als intellectueel, ’een ideale leerling’, zei een oud-lerares ooit. In zijn biografie staat dat hij een zeldzame combinatie belichaamde: een intelligente alleskunner en een wonderlijk goed mens. Na school studeerde Khan economie.

Zijn acteercarrière begon hij op het toneel. Vastberaden als hij was, deed hij er alles aan om acteur te worden: hij nam lessen, nam allerhande figurantenrolletjes aan en werkte keihard om zijn doel te verwezenlijken: een groot acteur worden. En zijn stijl? Method acting. Hij kan zich snel inleven in personages en emoties weergeven, vergelijkbaar met de grote Amerikaanse acteur wijlen Marlon Brando, één van Khans grote voorbeelden.

Hoewel hij van islamitische huize is, is hij geen uitgesproken moslim. Khan is getrouwd met de orthodox-hindoeïstische Gauri. Niet zonder problemen, want de brahmaanse familie van Gauri accepteerde het huwelijk niet, met alle gevolgen van dien. Toen bleek dat de liefde echt was en Khan haar geloof respecteerde, werd het oordeel na jaren steeds milder. Ook speelt Khan geregeld hindoerollen in films.

Gauri Khan is nu co-producente in het familiebedrijf SRK Productions. Ze hebben twee kinderen, Aryan (die als Khans zoontje meespeelde in de kaskraker Kabhi Khushi Kabhi Gham) en dochter Suhana. Zij krijgen van beide religies het belangrijkste mee, uit respect voor elkaar. Want in huize Khan wordt zowel de hindoehoogtijdag Divali als het moslimfeest Id-ul-Fitre gevierd.