’Prenataal onderzoek voorkomt kindersterfte’
Prenatale diagnostiek leidt niet tot een hausse aan abortussen, wel tot betere zorg voor pasgeborenen, zegt gynaecoloog J. Nijhuis.
Flinke opschudding gisteren, toen bekend werd dat drie vrouwen hun kind hebben laten aborteren omdat tijdens een pretecho een hazelip was geconstateerd. Alsof artsen en zwangeren geen morele grenzen meer kennen nu er prenataal steeds meer afwijkingen zijn op te sporen.
Maar dat beeld is onjuist, reageert prof. dr. Nijhuis, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie. „Het doel van prenatale diagnostiek is niet om zoveel mogelijk abortussen te verrichten, maar om afwijkingen tijdig te zien, zodat we ze kunnen behandelen. De zorg voor pasgeborenen wordt daar veel beter door.”
In de praktijk krijgen alle vrouwen rond de twaalfde en twintigste zwangerschapsweek een echo aangeboden. Daarbij kunnen tal van afwijkingen zichtbaar worden: een open rug, schedel of buikwand, het ontbreken van armen of benen, afsluitingen in het maagdarmkanaal, hartafwijkingen, enzovoorts. Als de diagnose daarna met vervolgonderzoek wordt bevestigd, kunnen de ouders een abortus overwegen. Maar volgens Nijhuis gebeurt dat slechts in een fractie van de gevallen. „Per jaar worden tienduizenden prenatale tests gedaan; er volgen hooguit 500 à 600 abortussen. Dat is erg weinig in vergelijking met de 33.000 abortussen die plaatsvinden omdat een kind ongewenst is.”
De werkelijke winst van echo’s zit dan ook niet in het aantal abortussen, maar in het feit dat artsen zich beter kunnen voorbereiden op de problemen die zich na de geboorte voordoen.
„We besluiten bijvoorbeeld om een kind met een hartafwijking geboren te laten worden in een ziekenhuis waar een goede hartchirug is. Vroeger werd zo’n kind na twee dagen blauw zonder dat je iets verwachtte. Je liep dan achter de feiten aan. Nu anticiperen we. Dat scheelt een hoop kindersterfte, iets waarin we tot nu toe achterliepen bij de rest van Europa.”
Maar toch: is een misvormde lip ernstig genoeg voor een abortus? Politieke partijen hebben geschokt op het nieuws gereageerd. Maar vooralsnog heeft alleen de ChristenUnie aangegeven dat ze deze praktijk bij wet wil verbieden.
Dat is de verkeerde weg, meent Nijhuis. Volgens hem komt de vraag naar de ernst van schisis voort uit de ’arrogantie van de buitenstaander’. „Het gaat niet om de vraag of schisis erg is, maar om de psychische nood van de moeder. Zij heeft vroeger misschien zelf schisis gehad. Ze is gepest en getraumatiseerd. Alleen zij kan bepalen of ze haar kind met diezelfde aandoening wil opzadelen. Ik zou het daarom onverstandig vinden om een lijst met afwijkingen op te stellen die erg genoeg zijn voor een abortus. Alleen de nood van de vrouw moet tellen. Zo is het wettelijk ook geregeld.”
