Poolse premier houdt grote schoonmaak
De Poolse premier Mateusz Morawiecki schoont zijn regering op. Het is een poging de Europese Unie tegemoet te komen en politieke rivalen uit te schakelen.
De aankondiging komt op een gevoelig moment. Morawiecki sprak gisteren met Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie. Op het programma stond de herverdeling van vluchtelingen waar Polen zich stelselmatig tegen verzet en de omstreden Poolse wetten die het rechtssysteem moeten hervormen. Die komen er feitelijk op neer dat de regering veel invloed krijgt bij de benoemingen van rechters.
Vorige maand startte de Commissie om die reden een artikel-7-procedure tegen Polen. Als die wordt doorgezet kan Polen uiteindelijk zijn stemrecht in de EU verliezen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat het zover komt, omdat Hongarije waarschijnlijk niet instemt.
Signaal
Toch geeft artikel-7 een belangrijk signaal af. Dat de Poolse premier nu een paar omstreden ministers aan de kant zet, is volgens sommige analisten dan ook bedoeld om de Commissie tegemoet te komen. Zo verdwijnt Witold Waszczykoski, minister van buitenlandse zaken. Hij is bepaald niet geliefd in Brussel en staat bekend om zijn harde kritiek richting de EU.
Ook de minister van milieu, Jan Szyszko, moet het veld ruimen. Hij is verantwoordelijk voor het kappen van bomen in oerbos Bialowieza. Het Europees Hof van Justitie bepaalde onlangs dat Polen onmiddellijk moet stoppen met de boomkap omdat het bos wordt aangemerkt als beschermd natuurgebied.
Toch is het opvallend dat Morawiecki zijn minister van justitie, het brein achter de nieuwe justitiewetten, laat zitten. De nieuwe samenstelling van de regering die wordt geleid door de conservatieve PiS-partij, is dan ook vooral belangrijk voor de verhoudingen. PartijleiderJaroslaw Kaczynski, die feitelijk de dienst uitmaakt binnen de partij, kondigde afgelopen zomer al aan dat hij in november de regering wilde 'evalueren'. Vorige maand verving hij de premier. De hoop was dat Morawiecki meer in de gunst zou vallen bij Europese leiders dan zijn voorganger Beata Szydlo. Ook defensieminister Antoni Macierewicz werd gisteren aan de kant gezet.
Lees meer over de omstreden kap van het Poolse oerbos: Ecologen slaan alarm: de Poolse regering verwoest het laatste oerbos van Europa