'Politiek draait om emotie'

"In de VS weet iedereen al lang dat politiek om gevoel draait. Hier gaat het over dingen. Ik stond in Nederland in het begin raar te kijken. Politici voeren het debat over pensioenen, zorgkosten. Dat is voor veel mensen te abstract. De mensen die nu met pensioen gaan hebben niet de problemen die nog komen. De generatie die die ellende wel mee gaat maken, voelt het nog niet. Het gevolg is dat mensen zich ervoor afsluiten."

"Als je gaat stemmen, kies je niet op basis van argumenten. Je kiest een persoon: lijkt die een beetje op mij? We hebben dan wel geen zuilen meer, maar er is iets soortgelijks voor in de plaats gekomen. Het tweede motief luidt: is deze man of vrouw te vertrouwen?"

"Met dat vertrouwen zit het in Nederland niet lekker. Ik begrijp wel dat de kiezer boos is. Dat zit ingebakken in het systeem. Je wordt in Nederland altijd bedonderd. De dag voor de verkiezingen heeft Rutte het nog over het rode gevaar van de Partij van de Arbeid, de dag erna zit hij bruggen te slaan met datzelfde gevaar. Dat is ongeloofwaardig."

Met de politiek mag je je niet bemoeien
"Het tragische is dat er geen alternatief is. Vroeger was het zo dat een kleine elite het bewind voerde over een grote ongeletterde massa. Daarop is het huidige systeem bedacht. Nu is iedereen opgeleid en heeft toegang tot allerlei communicatiemiddelen. We kunnen overal onze mening over kwijt.

"Ben je boos op de KLM, dan stuur je een tweet, in de wetenschap dat KLM binnen een halve dag reageert. Behalve in de politiek. Daar mag je niet meepraten. Daar wordt eerst het partijprogramma geschreven en dan pas de lijsttrekker erbij gezocht. In de VS gaat het zo: je kiest de man, en diens verhaal is het verhaal van je partij. Zo worden politici van jongs af aan al opgeleid met het doel de kiezer te verleiden met hun verhaal."

"Ik heb altijd gezegd, en daarin sterkt dit onderzoek me ook, dat Nederlandse politici dat sterke verhaal ontberen. Als burger heb ik behoefte aan een premier die me vertelt: "Hier staan we nu, het wordt zwaar mensen, we moeten erdoorheen, maar als we het samen doen, dan komen we daaruit, dat beloof ik." Ik moet erin kunnen geloven.

"Als ik mezelf als uitgangspunt neem: ik ben ondernemer en ik heb het goed. Ik heb er best iets voor over om Nederland te helpen. Maar dan wil ik wel dat de premier een moreel appèl op me doet, persoonlijk. Nee hoor, ik moet het doen met lekken uit de Prinsjesdag-stukken. De algemene heffingskorting gaat eraan, de kinderbijslag wordt lager. Doe dat nou niet. Daar word ik alleen maar zenuwachtig van."

"Als ik Rutte hoor over zijn visie - of liever over het feit dat hij geen visie heeft, dan denk ik: het is zelfs nog erger, hij weet niet eens wat een visie is. Hij denkt dat een visie en een blauwdruk hetzelfde zijn. Maar een visie, dat is een toekomstbeeld. Die beroemde stip op de horizon. Het beeld: volg mij, dáár schijnt de zon."

"Toen ik voor Pim Fortuyn werkte, en later voor Rita Verdonk, heb ik als spindoctor zwaar ingezet op de emotie. Ik was onder de indruk van Bill Clinton, die Amerikanen echt kon laten geloven dat hij met ze meevoelde. I feel your pain.

"Fortuyn kon dat als geen ander. Hij had jarenlange ervaring in het lezingencircuit, hij kon een publiek bespelen. Hij ging met iedereen zitten en vroeg: waar zit ú nou mee? Hij luisterde. Daar kreeg hij de grootste tegenstanders mee omver. Die liepen compleet bekeerd de deur weer uit. Als hij niet was vermoord, dan was hij er minister-president mee geworden, daar ben ik heilig van overtuigd."

"Nu zie ik Henk Krol van 50Plus hetzelfde doen. Ik denk dat die partij nog ver komt. Oprichter Jan Nagel is een fantastisch politiek strateeg. En iedereen loopt weg met die Krol. Ik heb te doen met Samsom en Rutte. Die doen hun uiterste best. Natuurlijk denken die niet: ik ga de boel eens lekker belazeren."

Wie is Kay van de Linde?
Kay van de Linde (1962) is spindoctor. Hij was campagneleider van Leefbaar Nederland, die toen met lijsttrekker Pim Fortuyn de politiek wilde bestormen. De leefbaren haalden een jaar later twee zetels. In 2006 hielp Van de Linde Rita Verdonk met het oprichten van haar partij 'Trots op Nederland'. Zijn kennis over campagne voeren deed Van de Linde op in Amerika. Hij was er directeur van The Garth Group en werkte onder meer voor Al Gore en de New Yorkse burgemeester Rudy Guiliani.