Politie Memphis geeft beelden vrij van fatale arrestatie zwarte man

Amerikaanse media verwachten dat de zaterdagnacht vrijgegeven video’s, die bij elkaar ongeveer een uur duren, een schok teweeg kunnen brengen bij het publiek. In een aantal steden gingen mensen de straat op naar aanleiding van de beelden. Donderdag kregen vijf betrokken zwarte agenten, die al ontslagen waren wegens excessief geweld, te horen dat zij worden aangeklaagd voor doodslag en zware mishandeling.

In de eerste video is te zien hoe de 29-jarige Tyre Nichols, vader van een zoon van vier en werkzaam voor koeriersbedrijf FedEx, op 7 januari in zijn auto door de politie van Memphis naar de kant wordt gehaald. De reden daarvoor zou roekeloos rijgedrag zijn, al is dat niet in de video te zien. De beelden zijn gemaakt met een bodycam van een van de agenten.

Te horen is hoe de agenten hem toeroepen uit de auto te stappen, evenals krachttermen en bedreigingen. “Ik heb niet eens iets gedaan”, zegt Nichols terug. Vervolgens is te zien hoe de agenten hem tegen de grond werken, terwijl Nichols roept dat hij onschuldig is. Een agent dreigt zijn arm te breken, terwijl hij gemaand wordt op zijn buik te gaan liggen.

Nichols slaagt erin zich te bevrijden en rent weg, terwijl de agenten met pepperspray spuiten en hem met een taser proberen te stoppen. Nichols is in het vervolg van de eerste video niet meer te zien. Wel is nog te horen hoe de witte agent die de bodycam draagt, zegt te hopen dat zijn collega's Nichols “in elkaar zullen stampen” als ze hem vinden.

Geschopt en geslagen

De tweede video is van een stilstaande camera op straat, zonder geluid. Te zien is hoe Nichols op de grond ligt, omringd door meerdere agenten. Twee van hen proberen hem in bedwang te houden, terwijl een derde hem op het hoofd trapt. Een vierde slaat hem meerdere keren met iets wat op een wapenstok lijkt. Anderen geven hem klappen. Na vijf minuten ligt Nichols kronkelend op de grond en zijn de aanvallen gestopt. Hij wordt door de agenten naar een politievoertuig gebracht.

De volgende video is opnieuw gemaakt met een bodycam en geeft de gebeurtenissen uit de video van de straatcamera weer vanuit een andere hoek. De beelden tonen onder meer het moment dat de agenten hem vinden na zijn vlucht. De agent met de bodycam dreigt hem met pepperspray. Nichols is duidelijk bang en roept enkele keren om zijn moeder. Opnieuw is te zien hoe een van de agenten hem meerdere keren met de wapenstok slaat. Een ander slaat hem in het gezicht terwijl zijn handen worden vastgehouden.

Ook de laatste video, gemaakt met een bodycam, toont dezelfde gebeurtenissen uit de tweede en derde video. Op een deel van de beelden is niets te zien en alleen wat geluid te horen. Opnieuw is te horen hoe Nichols om zijn moeder roept en krachttermen van de agenten. Uit de conversatie tussen de agenten valt op te maken dat ze lijken te denken dat Nichols drugs heeft gebruikt, hoewel er geen aanwijzingen zijn dat dat zo was.

Als er weer beeld te zien is, wordt duidelijker hoe Nichols tegen de politieauto hangt. Hij lijkt gewond en op zijn hoofd is bloed te zien. Hij praat niet. Een agent trekt hem omhoog en te zien is hoe hij afwisselend zit, tegen de auto leunt of op de grond zakt.

Ook is te horen hoe de agenten met elkaar over het incident praten. Sommigen van hen beweren dat Nichols probeerde hun pistool te pakken. Dat is op de beelden niet te zien. Ook is te horen hoe ze zeggen dat in zijn auto niets is gevonden.

Agenten zouden zijn vrijgelaten

De Amerikaanse nieuwszender CNN meldt na bestudering van de beelden dat Nichols in vier minuten tijd negen keer werd geraakt. The Washington Post stelt dat hij twee schoppen, vijf klappen en twee tikken met een wapenstok in zijn gezicht kreeg. Volgens de krant duurde het na de arrestatie nog 22 minuten voordat een ambulance arriveerde.

Nichols werd in kritieke toestand naar het ziekenhuis gebracht. Daar overleed hij drie dagen later aan zijn verwondingen. Vijf zwarte agenten zijn na de arrestatie ontslagen door het politiekorps wegens excessief geweld. Ze worden aangeklaagd voor second-degree murder, vergelijkbaar met doodslag. Ook worden ze verdacht van zware mishandeling, ontvoering, wangedrag en onderdrukking, aldus officier van justitie Steve Mulroy. “Ze zijn alle vijf verantwoordelijk.” Volgens de Amerikaanse krant The Washington Post zijn ze inmiddels op borgtocht vrijgelaten.

Nog eens twee agenten, die later arriveerden op de plek waar Nichols werd gearresteerd, zijn tijdelijk op non-actief gesteld. De korpschef van Shelby County besloot hiertoe nadat hij de beelden bekeken had. Die “baarden hem zorgen”, schrijft de BBC.

De nabestaanden van Nichols stelden eerder dat uit een onafhankelijke autopsie bleek dat hij “door harde klappen ernstige bloedingen had opgelopen”. Zijn advocaat zei dat Nichols is geslagen “als een piñata (een pop, red.)” bij zijn aanhouding en daardoor onherkenbaar was verminkt.

Biden: ‘Verontwaardigd en diep gekwetst’

Ook de Amerikaanse president Joe Biden heeft de beelden van de gewelddadige arrestatie van Tyre Nichols bekeken. “Zoals zovelen ben ik verontwaardigd en diep gekwetst door de gruwelijke video”, aldus Biden. ‘Deze aframmeling heeft geresulteerd in de dood’, stelt de president.

De dood van Nichols is volgens de president “een pijnlijke herinnering aan de diepe angst en het trauma, de pijn en de uitputting die zwarte Amerikanen nog elke dag ervaren”.

Biden voegde eraan toe dat zijn gedachten zijn bij de familieleden van Nichols, met wie hij eerder op de dag sprak. Zij verdienen volgens Biden “een snel, volledig en transparant onderzoek” naar de gebeurtenissen.

Biden benadrukte verder dat de nabestaanden van Nichols om vredige protesten hebben gevraagd, een wens die hij zelf ook steunt. “Wie gerechtigheid zoekt, moet geen toevlucht nemen tot geweld of vernielingen”, aldus de president.

Demonstraties

In verschillende Amerikaanse steden wordt gedemonstreerd naar aanleiding van beelden van de arrestatie. In onder meer Memphis, waar de arrestatie plaatsvond, zijn mensen de straat op gegaan. Ook in steden als New York, Atlanta, Asheville en Sacramento vinden vooral kleinschalige demonstraties plaats.

In Memphis blokkeert een groep demonstranten een snelweg en brug over de Mississippi, waardoor volgens The Washington Post lange files zijn ontstaan. Volgens de krant is hier geen politie bij aanwezig en verloopt het protest vreedzaam.

In New York wordt op Times Square geprotesteerd. Volgens The New York Times was een groep van zo’n tweehonderd mensen op de been. Zeker een demonstrant werd gearresteerd voor de vernieling van de ruit van een politiewagen. Op beelden op sociale media zijn elders in de VS voornamelijk vreedzame en kleinschalige protesten te zien. De nabestaanden van Nichols hadden, net als president Joe Biden, verzocht om vreedzame demonstraties.