Polen krijgt officiële waarschuwing van Brussel

De kwestie draait om het Poolse Constitutionele Hof. Sinds de PiS-regering eind vorig jaar in Polen aan de macht kwam, heeft zij enkele wijzigingen bij dat hof doorgevoerd die volgens Brussel de onafhankelijkheid in gevaar brengen. Zo weigert de nieuwe regering drie rechters te aanvaarden die onder het vorige parlement zijn benoemd en is een voor haar nadelige uitspraak van het hof niet gepubliceerd in het staatsblad.

Timmermans uitte in december al zijn zorgen en die zijn er 'helaas' nog steeds "De constructieve gesprekken moeten nu vertaald worden in concrete stappen om de risico's voor de rechtsstaat weg te nemen'', zei Timmermans woensdag. "Laat ik duidelijk zijn: de Commissie wil zich niet mengen in politieke discussies in Polen, maar helpen een oplossing te vinden. Het gaat ons als hoeder van de EU-verdragen om het verdedigen van de rechtsstaat.''

Warschau is van mening dat de Commissie zich helemaal niet moet bemoeien met Poolse aangelegenheden en beslissingen die door een democratisch gekozen regering worden genomen. Oud-premier Kaczynski zegt dat Polen 'op elk moment' naar het Europees Hof van Justitie kan stappen om de rechtsstaat-procedure aan te vechten.

Het opleggen van een 'opinie', zoals de huidige stap wordt genoemd, betekent dat Polen twee weken heeft om met een adequate reactie te komen. Gebeurt dat niet, dan kan Brussel aanbevelingen doen. Dit kan bijvoorbeeld een deadline zijn, een datum waarop de bekritiseerde wetten moeten zijn aangepast. Helemaal aan het eind van de procedure staat dat Polen stemrecht kwijt kan raken, maar de unanimiteit die daarvoor vereist is, lijkt ver weg.