Pitbull terug naar de pop en de kunsthand

Agressieve honden die op de gedragspoli van dr. Matthijs Schilder verschijnen, krijgen te maken met de pop en de kunsthand. Zo krijgt Schilder, gedragswetenschapper aan de faculteit diergeneeskunde van de universiteit Utrecht, een goede indruk van het beest. Hoe snel bijt de hond? En hoe hard? Gaat er wel een waarschuwing aan vooraf? Of is het slachtoffer weerloos tegen een scheurende beet?

Schilder doet al jaren onderzoek naar het gedrag van honden. De meeste dieren die hij ziet, zijn agressief, angstig of hebben problemen met de zindelijkheid. Een ’paar keer per jaar’ vormt de agressie van een in beslag genomen hond een serieus probleem, waar geen therapie tegen opgewassen is. Dan adviseert hij het beest te laten afmaken.

Pitbulls zag Schilder eigenlijk nooit langskomen, zegt hij. Dat is logisch. Wanneer de schouwers van de Algemene Inspectie Dienst (AID) constateerden dat een hond voldeed aan het profiel van een pitbull-achtige, volgde de dood. Daar hoefde geen gedragsdeskundige meer aan te pas te komen.

Het verbod op pitbulls is geregeld in de Regeling Agressieve Dieren (RAD), in 1993 ingesteld nadat drie kleine kinderen door pitbulls waren doodgebeten. Minister Verburg van landbouw, natuurbeheer en voedselkwaliteit maakte maandag bekend de regeling te schrappen. Die voldoet niet, schrijft ze Tweede Kamer.

Want ondanks het verbod blijft het aantal ’bijtincidenten’ met honden gelijk. Het laten uitsterven van het pitbulltype in Nederland, door middel van een fokverbod en een houdverbod, is niet gelukt. Daarbij maakte het afmaken van deze honden ’gevoelens van verontwaardiging los, vooral bij de houders van de dieren, omdat veel van de in beslag genomen honden niet bij bijtincidenten zijn betrokken’, aldus de minister.

Honden worden straks niet meer wegens uiterlijke kenmerken in beslag genomen, maar op basis van hun agressieve gedrag. Verburg volgt hiermee de aanbevelingen van een commissie van wijzen, die de effecten van de RAD heeft onderzocht.

De commissie concludeert wel dat pitbulls relatief vaker dan andere honden betrokken zijn bij bijtincidenten. Maar dat aantal ligt zo laag, dat daarmee niet het doden van alle pitbull-achtigen is gerechtvaardigd. De 193 honden die nu op basis van de RAD in beslag zijn genomen en nog in de kennel zitten, worden opnieuw onderzocht. Zij gaan mogelijk terug naar de eigenaar.

Hier heeft de Dierenbescherming 15 jaar voor gestreden, zegt woordvoerder Niels Dorland. Hij zegt dat vorig jaar 514 honden wegens uiterlijke kenmerken zijn afgemaakt. „En lang niet altijd terecht. De regeling heeft veel eigenaren pijn gedaan.” Hij pleit voor duidelijke gedragsregels voor de hond en een vaardigheidsbewijs voor de eigenaar. „In Zwitserland is dat al de praktijk. Bij dit soort grote honden is het van belang om ze onder de duim te houden. Dat lukt niet zomaar.”

Er komt een nieuwe gedragstest voor agressieve honden, kondigde Verburg aan. Gedragsdeskundigen hebben bij de ontwikkeling ervan een belangrijke rol. Besprekingen erover zijn gaande, zegt Schilder.

Hoewel voorstander van een nieuwe regeling, voorziet de etholoog wel problemen. Want hoe ontwikkel je een gevalideerde test waarmee honden op agressie kunnen worden onderzocht? Schilder: „Als testgegevens erop wijzen dat een hond te gevaarlijk is, zal ik afraden dat deze nog terug de maatschappij ingaat. Verder onderzoek naar validatie wordt dus moeilijk. En wanneer ik de baas vraag of hij de hond ooit iemand heeft gebeten, is er kans op een onterechte ontkenning. Ook dat werkt belemmerend.”