Pensioengat

Levend begraven was ze, mijn kleindochter. Ze was ontvoerd, we renden om haar te vinden maar kwamen te laat. Op het vers gedolven graf lag een grote steen met een verklaring door de dader erin gekrast. Wat er stond heb ik niet gelezen, zoals ik dat ook nooit met mijn cao heb gedaan.

Een droom is een boodschap van de ziel, zeggen de oude rabbijnen. Maar niet altijd. Soms is een droom gewoon het resultaat van een slecht geparkeerde pizza in je maag. Ook die kan een boodschap hebben: niet zo bunkeren, schrokop.

De gestalttherapeut Fritz Perls zegt dat elk aspect van een droom een aspect van de dromer is. Zo ben ik niet alleen degene die mijn kleindochter zoekt, maar ook het meisje zelf. Ik word niet alleen levend begraven maar ben ook het graf. Ik ben de steen die er bovenop ligt maar ook de voortvluchtige dader.

Om de boodschap van een droom te verstaan, kijk je wat er recent is gebeurd. Mijn kleindochter was op bezoek geweest. En ik had als geestelijk verzorger in een verpleeghuis de laatste begrafenis voor mijn pensionering gedaan.

Verder is een belangrijke vraag: wat voelde ik nadat ik zwetend uit mijn nachtmerrie wakker schoot? Ik wist meteen dat het over mijn afscheid ging. In de droom zit de grootste spanning tussen mij die in paniek aan het zoeken is en mijn kleindochter. Mijn werk is mijn kindje en met pensioen gaan levend begraven worden. Ik kan er niets aan doen en toch ben ik zelf de dader: ik heb er immers voor gekozen om te werken bij een organisatie met een cao die zegt dat het tijd is om op te stappen. In mijn geval, zo suste ik mijzelf, vallen de gevolgen mee. Immers, vanuit mijn praktijkje blijf ik toch mensen coachen, lezingen houden en andere opbeurende dingen doen? Maar daarmee redeneerde ik mijn gevoel weg. Die droom laat zien dat met pensioen gaan me veel meer doet dan ik besefte. Mijn droom weet meer van mij dan ikzelf weet.

Uit die nachtmerrie blijkt dat ik als twee personen door het leven ga: een Suurmond die het leven ervaart en doorvoelt, en een schaduw-Suurmond die mee drentelt en alles beoordeelt en becommentarieert. Een arrogant type dat precies weet wat ik moet denken en hoe ik kalm en beheerst met pensioen moet gaan (ja er 'moet' van hem altijd veel). Toch is hij slechts een schaduw. Eén droom vanuit de diepte van mijn ziel kan hem al ontmaskeren.

Verdubbeld leven kost veel energie. Die stalkende schaduw kan soms zo belangrijk worden dat je verkommert. Hij zuigt als een vampier het leven uit je weg (een bekend droombeeld). Het resultaat is een gebrek aan bezieling, of zelfs een burn-out of depressie. In de schaduw kun je niet groeien.

Volgende week is het Aswoensdag, begin van de Veertigdagentijd. Het as van onze schaduw wordt op ons voorhoofd getekend en zo aan het licht gebracht. Een spirituele weg van ontdubbeling begint. Evenals Jezus in de woestijn, zien we onze demonen onder ogen. Dat zijn al die angsten en gedachten die door onze kritische dubbelganger worden onderdrukt, maar in dromen de kop opsteken. Zo groeien we in zelfkennis en gaan leven in waarheid. Je wordt gebundeld, één - zoals God één is. Als bonus krijg je dan geen nachtmerries meer. Zolang er tenminste geen onwillige pizza dwarsligt.

undefined