Pawn Sacrifice
Regie: Edward Zwick. Met Tobey Maguire, Liev Schreiber en Peter Sarsgaard.
****
De fascinatie voor getroebleerde genieën bereikt deze week een hoogtepunt met zowel een film over schaakgenie Bobby Fischer als een film over computerpionier Steve Jobs. Twee Amerikaanse winnaars met aan gekte grenzende genialiteit. Beide geplaagd ook door afwezige vaders, wat in de psychologische tekening van de karakters een fundamentele rol speelt.
Zo vangt Bobby Fischer het gemis aan een vader als jongetje in Brooklyn al op door zich compleet op het schaken te storten. Fischer groeit uit tot een schaaksensatie die het in 1972, in de hitte van de Koude Oorlog tussen Amerika en Rusland, opneemt tegen de regerend wereldkampioen, de Rus Boris Spassky.
Het is een spectaculaire tweekamp met de nodige haken en hogen. Zo krijgt Fischer, sowieso al een excentriek karakter, in de aanloop naar en ook tijdens het toernooi steeds meer last van paranoïde, zelfs psychotische trekjes. De Koude Oorlog-sfeer, waarin de Russische en Amerikaanse geheime diensten floreren, lijkt de toenemende spanning te voeden.
Fischer ziet overal complotten, en begint absurde eisen te stellen aan zijn verblijf in de IJslandse hoofdstad Reykjavik. Omdat hij geen camera's en publiek meer kan verdragen, wordt de 'match of the century' tijdelijk voortgezet in de pingpongkamer. Tobey Maguire is perfect als de jongensachtige, onvoorspelbare 'mad genius', ongenaakbaar, zelfverzekerd, vechtend tegen zijn demonen. De overwinning, en zijn nieuwe status als de eerste Amerikaanse wereldkampioen schaken, heeft Fischer te danken aan volkomen origineel spel, waarbij het opofferen van de pion (zie de titel: Pawn Sacrifice) een belangrijke rol speelt.
Ook Edward Zwick, actieregisseur in Hollywood, overtreft zichzelf met een spannend schaakdrama, al maakt hij zich wat Fischers verdere lot betreft, als kluizenaar en landloper, wat makkelijk uit de voeten. Over de tweede helft van Fischers leven valt nog een heel andere film te maken.
undefined
