Paus wil op Kaukasus dialoog nieuw leven inblazen

Van de ongeveer tien miljoen inwoners van Azerbeidzjan hangt slechts een minuscule fractie van enkele honderden mensen het rooms-katholieke geloof aan. Het islamitische land telt slechts één rooms-katholiek kerkgebouw. En toch is het niet verwonderlijk dat paus Franciscus het land dit weekeinde bezocht. Hij stak er niet alleen de kleine schare rooms-katholieke gelovigen een hart onder de riem: "Ook de Heilige Geest daalde af uit de hemel naar een kleine gemeenschap in de marge", zei de paus. Maar Franciscus kon er bovendien vorm geven aan wat hij als een van zijn belangrijkste taken lijkt te beschouwen: het bevorderen van de interreligieuze dialoog. En dat is, zo kon opnieuw worden vastgesteld, bepaald geen eenvoudige opgave.

In een ontmoeting met de grootmoefti van de Kaukasus, vertegenwoordigers van de Russisch-orthodoxe kerk en joodse leiders wees de paus erop dat niet de onderlinge verschillen moeten worden benadrukt, maar juist de overeenkomsten. Grootmoefti Pashazadeh riep de historische ontmoeting tussen paus Franciscus en de Russisch-orthodoxe patriarch Kirill in herinnering. Met die ontmoeting - afgelopen voorjaar in Cuba - heeft de paus belangrijke deuren geopend naar verdere dialoog, stelde Pashazadeh.

Met het elf uur durende bezoek aan Azerbeidzjan beëindigde de paus zijn rondgang door de Kaukasus. In juni bracht hij al een bezoek aan Armenië, en voorafgaand aan het bezoek aan Azerbeidzjan deed Franciscus twee dagen Georgië aan.

Daar ging het een stuk moeizamer met die interreligieuze dialoog. Bij aankomst, vrijdag, werd Franciscus niet alleen welkom geheten door de patriarch van de Georgisch-orthodoxe kerk, maar ook door enkele honderden woedende demonstranten die de kerkvorst niet in het land wensten. De pauselijke mis op zaterdag, in de Georgische hoofdstad Tblisi, werd door een zeer kleine schare gelovigen bijgewoond: de overgrote meerderheid van de 25.000 stoelen in het stadion van Tblisi bleef onbezet. En ook al deed de noviteit zich voor dat er in een rooms-katholieke mis een orthodox koor meezong, toch werd de viering overschaduwd door de afwezigheid van de Georgisch-orthodoxe patriarch Ilia II. Op het laatste moment had de Georgisch-orthodoxe delegatie besloten de pauselijke mis niet bij te wonen. Later verklaarde de kerkleiding dat 'zo lang er dogmatische verschillen tussen onze kerken zijn, orthodoxe gelovigen niet zullen deelnemen in rooms-katholieke gebeden'. Een dag eerder had paus Franciscus nog samen met Ilia II in de Georgisch-orthodoxe kathedraal gebeden en een kaars ontstoken. "We zijn geroepen om één te zijn in Jezus Christus", zei Franciscus toen.

Net als Azerbeidzjan telt ook Georgië een zeer kleine rooms-katholieke minderheid. Maar anders dan Azerbeidzjan is Georgië een christelijk land: zo'n 95 procent van de Georgiërs is aangesloten bij de Georgisch-orthodoxe kerk.

undefined