Voor een grote groep gedupeerden in de toeslagenaffaire dreigt opnieuw maandenlange vertraging. Verschillende instanties wijzen naar elkaar, terwijl ouders in noodsituaties terechtkomen.
Ernstig gedupeerde ouders in de toeslagenaffaire zitten klem tussen twee instanties die juist zijn opgericht om hun schade te vergoeden. Daardoor moeten zij nog maanden langer wachten en dreigen nieuwe noodsituaties zoals gedwongen huisuitzettingen te ontstaan, zo blijkt uit onderzoek van Trouw en RTL Nieuws.
De groep waar het om gaat, is al erkend als gedupeerde door herstelorganisatie UHT en ook deels gecompenseerd. Pas na de erkenning door UHT kunnen zij zich melden bij de Commissie Werkelijke Schade (CWS), die zich moet buigen over de vraag of ouders recht hebben op aanvullende compensatie.
Al zeker 300 ouders hebben zich gemeld bij de CWS, maar die kan het werk niet aan. Tot nog toe zijn slechts ongeveer 45 verzoeken afgehandeld en de wachttijd is opgelopen tot minimaal een half jaar. De verwachting is dat dat nog langer zal worden.
Zo’n 10 procent van de door UHT beoordeelde gedupeerden heeft zich tot nog toe gemeld voor aanvullende schade bij de commissie. In totaal hebben zich al meer dan 45.000 mensen als gedupeerde gemeld bij de Belastingdienst, zodat de CWS rekening houdt met uiteindelijk duizenden aanvragen.
Spoedeisend, maar geen voorrang
Gedupeerde Chiara Walther heeft inmiddels een kort geding aangespannen om een voorschot af te dwingen en zo de impasse in haar situatie te doorbreken. Voor haar en haar drie kinderen dreigt huisuitzetting, maar zij zit klem tussen de UHT en de CWS. Ambtenaren van UHT erkennen dat haar zaak spoedeisend is, maar kregen volgens Walther te horen dat de CWS ‘geen zin had’ om haar zaak voorrang te geven. “Mijn problemen worden alleen maar groter”, zegt zij. “En het ergste is: de overheid wéét dit. Ze kennen mijn zaak. Waarom wordt het dan niet opgelost?”
De advocaat van Walther, Pejman Salim, spreekt van een chaos in de afhandeling van de toeslagenaffaire. De schade van zijn cliënt wordt alleen maar groter als zij niet geholpen wordt, stelt hij. Nadat de dagvaarding was uitgegaan, kwam de Belastingdienst plots met een toezegging voor een voorschot van 5.000 euro. “Dat is voor mijn cliënt geen oplossing en volstrekt onacceptabel. Het is paniekvoetbal.”
Op 20 september staat een zitting gepland bij de voorlopige voorzieningenrechter van de rechtbank Den Haag.
Werk in opbouw
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) trok al voor de zomer geld uit voor de CWS om extra medewerkers en juristen aan te nemen, maar het werk van de commissie is nog altijd ‘in opbouw’. “Het is voor gedupeerden heel naar dat ze soms maanden moeten wachten op behandeling van hun zaak”, zegt een woordvoerder van de commissie. “Op dit moment beschikt de CWS echter nog niet over voldoende mensen en middelen om zaken sneller te kunnen behandelen en af te wikkelen.”
De commissie laat weten niet in te kunnen gaan op individuele situaties zoals die van Walther. In het algemeen stelt de CWS niet ingericht te zijn op noodsituaties, zoals dreigende huisuitzettingen. “Voor dergelijke urgente zaken is de UHT.” Daarnaast kunnen gedupeerden, eventueel met verwijzing door UHT, hulp vragen bij gemeenten, zegt de woordvoerder.
Schrijnende situaties
Vanuit UHT krijgen ouders echter een ander verhaal te horen. Daar worden zij juist doorverwezen naar de CWS om daar hun aanvraag voor aanvullende schade met spoed te laten behandelen. Ook staatssecretaris Van Huffelen liet aan de Tweede Kamer weten dat “schrijnende situaties voorrang kunnen krijgen”. De woordvoerder zegt hierover: “De ouders die zich melden bij de CWS bevinden zich in de praktijk allemaal in schrijnende situaties. De CWS handelt de aanvragen daarom in volgorde van binnenkomst af.”
Bronnen melden aan Trouw en RTL Nieuws dat achter de schermen de spanning tussen de UHT en de CWS hoog oploopt. Gesprekken op het hoogste niveau leiden tot toenemende irritatie over elkaars werkwijze. UHT vindt dat de commissie veel te traag werkt. De commissie zegt dat UHT ouders verkeerd voorlicht door spoedsituaties naar CWS door te verwijzen. “Naar de mening van de commissie vindt er regelmatig onjuiste voorlichting plaats aan ouders door de UHT. De handelswijze van de UHT kan zeker in urgente gevallen soms beter”, zegt de woordvoerder.
Lees ook:
Toeslagenouders moeten wéér wachten: ‘Ik moest de hele dag overgeven van de geldstress’
Interview met gedupeerde Chiara Walther, die een kort geding heeft aangespannen om een voorschot af te dwingen.
Herstel toeslagenaffaire opnieuw fors vertraagd
Het zal nog jaren duren voordat gedupeerde ouders in de toeslagenaffaire compensatie krijgen. Ondertussen bereidt de Belastingdienst zich voor op compensatie voor grote andere groepen.
