Oranje op het WK: matig voetbal, maar geen land is zo effectief

Daley Blind en Davy Klaassen zijn bij Ajax opgevoed met aanvallend voetbal volgens de Hollandse School. Beiden kregen na de wedstrijd van Oranje tegen de Verenigde Staten de vraag of het erg is dat het Nederlands elftal zich op het WK in Qatar heeft ontpopt als een counterploeg. “Zeker niet”, zei Blind. Klaassen: “Counterploeg klinkt wat negatief, maar het is met onze snelle spitsen wel een kracht van ons.”

Je kon het Nederlands elftal zaterdag verwijten dat het matig had gevoetbald tegen een povere tegenstander. Bondscoach Louis van Gaal vond het ‘aan de bal’ ook allemaal te mager. Zeker in de tweede helft had hij teveel balverlies gezien. Een hakje van Memphis Depay als teken van misplaatste arrogantie leidde zelfs tot de onnodige tegengoal van Haji Wright.

Maar op een paar momenten was Nederland weer dodelijk effectief. En dat heeft veel te maken met de keuze van de tactiek van Van Gaal. Die is primair gericht op het beperken van risico’s. Vanuit die controle slaagde Oranje erin het energieke Verenigde Staten vakkundig lam te leggen. De ploeg van coach Gregg Berhalter trapte met open ogen in de val.

Provocerende pressing

Nederland wist vooraf dat de twee centrale verdedigers van de Amerikanen (Zimmerman en Ream) bepaald geen balvirtuozen zijn. Zij mochten dus de bal hebben, terwijl Oranje rustig wachtte op een foute pass. “Provocerende pressing”, noemt Van Gaal dat. Als de bal werd veroverd, zou er immers veel aanvallende ruimte liggen achter beide backs van Amerika. Dat was het plan, en het kwam zo uit. Zo konden Denzel Dumfries en Daley Blind vanaf de vleugels uitgroeien tot de prominentste spelers.

Dat niet iedereen begrijpt waarom de nationale ploeg zo weinig attractief speelt, zal de spelers ‘worst’ zijn, zoals Blind zei. Doelman Andries Noppert, over die kritiek: “In Nederland hebben we zeventien miljoen bondscoaches en dat is maar goed ook. Anders zou het niet leven. Er is altijd ruimte voor verbetering maar je moet ook kijken naar prestaties. Als wij met een beker terugkomen en dat hebben gedaan met slecht voetbal, hoor je daar niemand meer over.”

De aanpak van Van Gaal is op een internationale leest geschoeid en heeft weinig meer te maken met de romantische Hollandse School van weleer. Hij blijft kiezen voor het systeem met vijf verdedigers en twee spitsen, uit realisme. Omdat de individuele klasse in deze groep niet overloopt, zette Van Gaal de tering naar de nering. Alleen dan maakt Nederland in zijn ogen een kans, ook tegen toplanden als Argentinië.

‘Het is een hechte groep’

Of de spelers het leuk vinden of niet, ze geloven er wel in. Klaassen: “Deze wedstrijd tegen Amerika was een goed voorbeeld van de kracht van dit systeem.” Hoe de doelpunten werden gevierd met de reserves, en in een kring met alle 26 spelers na afloop, toonde ook de eenheid die is ontstaan. Noppert: “We doen heel veel als team. Dat maakt me trots. Je ziet het ook aan de jongens die erin komen. Het is een hechte groep.”

Het levert indrukwekkende cijfers op. Oranje is onder Van Gaal nu al negentien keer op rij ongeslagen. Nederland is ook de efficiëntste ploeg in Qatar. Van de 32 ploegen waren er maar vier die nog minder doelpogingen hadden, maar Nederland had gemiddeld slechts 1,6 doelpoging nodig om te scoren (acht goals). Bovendien kreeg het maar twee doelpunten tegen.

Dat rendement liet zich bij uitstek tegen Amerika zien. In de tiende minuut leidde de eerste uitbraak, achterin opgezet door Frenkie de Jong, over maar liefst twintig stations meteen tot een treffer. Memphis Depay maakte de vloeiende aanval af, zijn 43ste treffer in Oranje. Alleen Robin van Persie (50 treffers) staat nu nog boven hem op de ranglijst van doelpuntenmakers voor het Nederlands elftal. De tweede kans leverde zaterdag ook meteen een doelpunt op (2-0). “Klinisch zijn in de counter”, noemde Blind dat. “Dan maar minder de bal.”

Lees ook:

Hoe Dumfries mentale worsteling overwon: ‘Wij voetballers zijn ook kwetsbaar’

Denzel Dumfries en Daley Blind hadden de hoofdrol tegen de Verenigde Staten. Na afloop zetten ze de psyche van de mens achter de voetballer op de voorgrond.