Opvolgers geflopte Fyra nog altijd ondermaats

Kan de reiziger in 2017 eindelijk gaan genieten van vlot treinverkeer over de hogesnelheidslijn? Ja, beloofden de NS na het drama rond de Fyra in 2013. Ze presenteerden plannen voor een vervangend aanbod, voor een deel verzorgd door internationale vervoerders. De meeste treinen zouden weliswaar niet de maximumsnelheid van 300 km per uur halen, maar er zouden meer treinen gaan rijden en de reistijd richting Brussel zou een stuk korter worden.

Na al die jaren is het vervangend aanbod nog altijd niet op orde. En de Intercity direct, zoals de Fyra-vervanger ging heten, valt nog altijd vaak uit. Dat bleek eind vorig jaar uit een serie documenten van het ministerie van infrastructuur en milieu en de NS.

Gedoe met software is een van de problemen. Zo zou er vanaf 2017 een snelle treinverbinding komen van Amsterdam via Brussel naar Londen. Vervoerder Eurostar heeft dit echter voor onbepaalde tijd uitgesteld, omdat treinfabrikant Siemens vertraging heeft opgelopen bij de ontwikkeling van software voor alle verschillende veiligheidssystemen die er zijn op dit traject.

Dat valt de NS niet aan te rekenen. Overigens rijdt de Thalys wel netjes volgens de planning veertien keer per dag. Software is ook een heikele kwestie bij de intercity van Amsterdam naar Brussel, ook wel de Beneluxtrein genoemd. Deze trein van de NS en de Belgische NMBS rijdt nog altijd niet via de hogesnelheidslijn omdat treinfabrikant Bombardier vertraging heeft opgelopen bij het ontwikkelen van de benodigde software.

Weliswaar rijdt de Beneluxtrein, zoals beloofd, zestien keer per dag, maar hij doet er te lang over: 3 uur en 23 minuten. Het zou negen minuten sneller moeten kunnen, maar de NS vreest dat dan de gewone dienstregeling in de soep loopt.

In 2018 moet dit allemaal opgelost zijn. De keuze voor een stuk hogesnelheidslijn zou zelfs een half uur moeten gaan schelen.

Maar zelfs dan is de Beneluxtrein nog altijd niet veel sneller dan hij voor de introductie van de Fyra was. Dat komt deels doordat de trein in België nog op een fors aantal stations stopt. Overleg daarover met de NMBS en de Belgische overheid heeft tot dusver nog niets opgeleverd.

Nog vervelender dan de lange reistijd is de hoge uitval bij de Beneluxtrein. Volgens Hildebrand van Kuyeren van treinreiziger.nl viel in 2016 maar liefst 6,6 procent van de treinen uit. Bij gewone treinen is dat zo'n 2 procent: een stuk lager.

Er is meer niet op orde. De beloofde intercity tussen Den Haag en Eindhoven gaat dit jaar rijden, maar pas vanaf april. Tot die tijd moeten reizigers in Breda overstappen.

In dit geval komt het niet door softwareproblemen, maar willen de NS voorzichtig beginnen om de rest van de dienstregeling niet in de war te schoppen.

Een laatste verbeterpunt zijn de Intercity directtreinen tussen Amsterdam en Breda. Die gaan langzamer dan beloofd, omdat de NS nog geen snellere locomotieven heeft. Het gaat hier om verschillen van slechts drie a vier minuten. De nieuwe locomotieven komen vanaf 2021 op het spoor.

Een groter probleem bij de Intercity direct is de hoge uitval. Die bedroeg in januari vorig jaar nog gemiddeld 14 procent en schommelt de laatste maanden tussen de 5 en 8 procent. Maar volgens een recent rapport van een extern bureau kan de uitval van de Intercity direct niet veel verder worden teruggebracht, omdat het traject daarvoor te complex zou zijn.

De trein moet namelijk een aantal keer wisselen van gewoon spoor naar het hogesnelheidsspoor. Dit betekent een andere stroomvoorziening en andere veiligheidssystemen. Als het schakelen hiertussen verkeerd gaat, valt er al snel een trein uit. Zelfs al doen de NS en ProRail hun uiterste best, dan nog lijkt het onwaarschijnlijk dat het uitvalspercentage veel verder zal dalen.

Hildebrand van Kuyeren van treinreiziger.nl vindt het een teleurstellende uitkomst. "Het blijft toch zuur voor de reiziger dat het niet beter kan, terwijl er zoveel tijd en geld in de hogesnelheidstrein is gaan zitten."

De enige manier om significante stappen te zetten, is flink investeren in de infrastructuur. Maar daarmee zou er nóg meer geld moeten worden gestopt in een project dat al 11 miljard euro heeft gekost.

undefined