Opeens ligt daar een serieus Grieks voorstel

Aanvankelijk overheerste de gebruikelijke scepsis over de 'definitieve oplossing' die de Griekse regering aan de vooravond van de top presenteerde aan Berlijn, Parijs en Brussel. Maar in de loop van de dag werd duidelijk dat Athene een serieus document op tafel heeft gelegd, al moeten de EU- en IMF-instituties die de geldschieters vertegenwoordigen de cijfers nog doorrekenen.

"De nieuwste Griekse voorstellen zijn de eerste realistische in vele weken", zei voorzitter Donald Tusk van de Europese Raad. Ook eurogroepvoorzitter Dijsselbloem was positief, al liet hij het eindoordeel over aan de instituties. "Hun eerste indruk is dat het een breed en veelomvattend voorstel is", zei Dijsselbloem.

Gelekt document
Het gelekte Griekse document dat rondging in Brussel wekt inderdaad de indruk dat Athene op veel punten toegeeft aan de wensen van de geldschieters. Zo zouden aanpassingen aan het pensioensysteem volgend jaar een besparing moeten opleveren van ruim 1 procent van het bruto binnenlands product, ofwel 1,8 miljard euro.

Btw-hervormingen zouden in 2016 zo'n 0,75 procent van het bbp in het laatje moeten brengen. Alle maatregelen samen zouden besparingen opleveren van dit jaar ongeveer 1,5 en volgend jaar bijna 3 procent van het nationaal inkomen, zo luidt het plan.

Kloof
Hoewel de Griekse voorstellen eerder bezuinigingen dan ingrijpende hervormingen lijken te bevatten, overbruggen ze cijfermatig een groot deel van de kloof met de onderhandelingspartners. Toch zei een EU-functionaris in de marge van de top gisteravond dat er nog wel degelijk een gat bestaat tussen de scenario's die Athene en de instituties op tafel hebben gelegd.

Hoe dan ook kwam het Griekse voorstel te laat om serieus besproken te worden op de twee topvergaderingen die gisteren waren ingelast: 's middags de eurogroep (ministers van financiën), 's avonds een top van regeringsleiders van de negentien eurolanden. Die konden tijdens hun diner eigenlijk niet meer doen dan eens stevig met elkaar van gedachten wisselen over de Griekse kwestie.

Vrij zinloze exercitie
Enkele ministers van financiën hadden 's middags al uiting gegeven aan hun ergernis dat ze naar Brussel moesten komen voor een vrij zinloze exercitie. Donderdag waren ze nog bijeen in Luxemburg.

De Duitse bondskanselier Merkel was 's avonds bij aankomst ook nogal kortaf. "Na de eurogroep van vanmiddag ligt er geen basis voor een beslissing. Dus kan dit alleen maar een consulterende top zijn."

Als de experts van EU en IMF de komende dagen hun duim omhoog steken, dan zal Dijsselbloem weer een extra eurogroep-vergadering bijeenroepen, woensdag of donderdag. De ministers zullen dan eindelijk het ja-woord kunnen geven. Ze zullen dan moeten besluiten tot een verlenging van het leningenprogramma, dat anders volgende week dinsdag tot een einde was gekomen.

Daarmee zou Athene ook weer zicht krijgen op hervatting van de broodnodige leningen, voor het eerst sinds augustus vorig jaar.