Ook in Frankrijk moslims doelwit van incident met voertuig

Een busje van de Franse politie bij een moskee in de Parijse voorstad Creteil waar gisteravond een bestuurder van een terreinwagen meermalen afzettingen ramde in een poging het terrein op te rijden en mogelijk moskeegangers aan te rijden. De vermoedelijke dader is gepakt. Beeld AFP
Een busje van de Franse politie bij een moskee in de Parijse voorstad Creteil waar gisteravond een bestuurder van een terreinwagen meermalen afzettingen ramde in een poging het terrein op te rijden en mogelijk moskeegangers aan te rijden. De vermoedelijke dader is gepakt.Beeld AFP

De man die gisteren probeerde in te rijden op moskeegangers in een voorstad van Parijs, zou een 43-jarige Armeniër zijn die wraak wilde nemen voor eerdere terreuraanslagen. Het zou de tweede aanslag binnen elf dagen in Europa kunnen zijn die tegen moslims is gericht. Hoe goed zijn moskeeën in Nederland beschermd tegen dergelijke aanvallen?

Gert Jan Rohmensen

De man in Créteil bij Parijs wordt ervan verdacht met een suv-achtige auto te hebben willen inrijden op mensen die een moskee bezochten. Maar hij raakte alleen obstakels die voor het gebedshuis waren geplaatst en niemand raakte gewond. Tien minuten na zijn actie werd hij door de Franse politie al gearresteerd in Créteil, waar hij zelf ook woont.

Over de dader en zijn motieven is vooral veel nog níet bekend. Volgens de Franse krant Le Parisien ging het om een Armeense man van 43 jaar die verklaard heeft wraak te willen nemen voor de Parijse terreuraanslagen in theater Bataclan en op de Champs-Elysees. Er zijn ook berichten dat hij onder psychologische begeleiding staat.

'Tegenaanslag'

Als bewezen word dat deze man daadwerkelijk een aanslag heeft willen plegen, dat zou het voor de tweede keer in elf dagen tijd zijn dat er in Europa een ‘tegenaanslag’ tegen moslims wordt uitgevoerd met een auto, met wraak voor eerdere terreuraanslagen als motief.

Op 19 juni vond een soortgelijke aanval plaats bij een moskee in Finsbury Park in Londen, waar een dode bij viel. Het slachtoffer, Makram Ali, lag al op de grond met ademhalingsmoeilijkheden en er stond een groep moskeegangers om hem heen die hem wilden helpen, toen een bestelwagen aan kwam rijden en op hen inreed. Het slachtoffer overleed aan de verwondingen die hij door de botsing opliep. De dader probeerde te voet weg te komen, maar werd door omstanders in de kraag gegrepen.

De terreinwagen ramde onder meer een muur van betonblokken en stenen naast de moskee in Créteil, en ook een auto. Beeld AFP
De terreinwagen ramde onder meer een muur van betonblokken en stenen naast de moskee in Créteil, en ook een auto.Beeld AFP

Aanslagen met personenauto’s of vrachtwagens komen de afgelopen jaren steeds vaker voor, in totaal nu zeven keer sinds de zomer van 2016. Toen reed een man op 14 juli – de nationale feestdag in Frankrijk - met een vrachtwagen minutenlang achter elkaar mensen dood op de boulevard van het Franse Nice. Er vielen 86 doden.

Sindsdien waren er aanslagen met voertuigen op de kerstmarkt in Duitsland, twee op bruggen in Londen en een in een winkelstraat in Stockholm. De slachtoffers waren willekeurige burgers, de jongste aanslag in Londen en die van gisteren in Créteil lijken specifiek gericht tegen moslims.

Niet eerder bij moskeeën

Aanslagen met auto’s bij moskeeën hebben zich, met uitzondering van de Finsbury Park moskee, voor zover bekend nog niet eerder voorgedaan in Europa. Bedreigingen en geweld tegen islamitische gebedshuizen zijn er op veel plaatsen wel geweest, ook in Nederland. In februari vorig jaar werd bijvoorbeeld in Enschede een molotovcocktail gegooid naar een moskee. Die daad tegen de moslimgemeenschap werd door het Openbaar Ministerie aangemerkt als brandstichting met terroristisch oogmerk. Het was de eerste keer dat dit gebeurde.

In Nederland is al jarenlang sprake van agressie tegen moskeeën. Vorig jaar bleek dat vrijwel elke dag een moskee in Nederland te maken krijgt met incidenten die variëren van pesterijen tot geweldpleging. Zo kregen zeker twintig moskeeën een dreigbrief voorzien van hakenkruis, anti-islamitische teksten, en: 'Binnenkort hoog bezoek!!!'.

Afgelopen weekend kreeg de Haagse as-Soennahmoskee een brief waarin gedreigd wordt met een tegenaanslag met een truck. “Een vrachtauto die een school of moskee raakt! Vergeet dat niet!", staat in de brief, en de schrijver stuurde een speelgoedvrachtwagen mee. Het bestuur van de moskee liet weten bezorgd te zijn dat het dreigement wordt uitgevoerd. De politie doet onderzoek naar de herkomst van de brief en hield extra toezicht tijdens de aankomst en het vertrek van moskeebezoekers.

Geen concrete dreiging in Nederland

Eerder deze maand stelde de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, naar aanleiding van de aanslag op de London Bridge, dat er geen concrete aanwijzingen zijn voor een terroristische aanslag in Nederland. In het vorige week gepubliceerde Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland stelt de NCTV wel dat in diverse westerse landen sprake is van een geweldsdreiging uit rechts-terroristische hoek, en noemt de recente aanslag op 19 juni in Finsbury Park daarvan een mogelijk voorbeeld. In Nederland zijn volgens de Nationaal Coördinator geen aanwijzingen voor rechts-terrorisme, maar, zo waarschuwt de NCTV: ‘Het is mogelijk dat ook hier een aanslag plaatsvindt uit deze hoek’.

Permanente bewaking bij moskeeën komt er voorlopig niet, zoals joodse instellingen die wel hebben gekregen. Volgens de NCTV is er nu in Nederland geen concrete dreiging voor een aanslag bij een moskee, zoals die er wel is voor joodse instellingen.

Betonblokken

Moskeeën zoeken naar manieren om zich te beschermen tegen geweld. In het Parijse Créteil lukte dat met betonblokken, hoge stoepranden en geparkeerde auto’s, waardoor het de bestuurder van de terreinwagen ook na drie pogingen niet lukte om het moskeeterrein op te rijden.

In Nederland moeten moskeeën het vooral hebben van vrijwilligers die de boel een beetje in de gaten houden. "Nu staan er bij ons 24 uur per dag vrijwilligers naast moskeeën, voorzien van zaklamp en portofoon", verzuchtte Abdelhamid Bouzzit vorig jaar maart in deze krant. “Maar”, zei de bestuurder van de Leidse Imam Malik-moskee en vicevoorzitter van de Stichting Islamitische Organisaties Regio Haaglanden, “daar hou je een brandbom niet mee tegen."

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden