Ontwikkeling van jonge asielzoekers onder de loep
Margrite Kalverboer, orthopedagoog en universitair hoofddocent aan de Rijksuniversiteit Groningen, heeft het geld bij elkaar voor de oprichting van een onderzoeks- en expertisecentrum voor kinderen en vreemdelingenrecht. "Als we met ons werk iets willen bereiken, dan is een lange adem vereist. Met dit geld kunnen we het gevecht om erkenning voor de rechten van kinderen in het asielbeleid aangaan."
Kalverboer doet sinds 2004 onderzoek naar de ontwikkeling van asielkinderen en hun belang in het vreemdelingenrecht. Ze maakte samen met promovendus Elianne Zijlstra en onderzoeker Mijntje ten Brummelaar orthopedagogische rapportages die regelmatig een rol speelden in rechtszaken rond asielaanvragen van gezinnen met kinderen die in lange procedures ontwikkelingsstoornissen en trauma's opliepen. Kalverboer: "We hebben eigenlijk over alle kinderen gerapporteerd die later bekend werden, zoals Sahar en Mauro. Het werd steeds drukker, we worden door steeds meer asieladvocaten benaderd."
"We draaien nu productie, door al die rapportages is het onderzoek zelf een beetje stil komen te liggen. Er is nu geld om uit te breiden, waardoor er voor mij ook weer meer tijd vrijkomt voor de wetenschappelijke fundering van ons werk en om de methodiek voor het diagnostisch onderzoek van asielkinderen verder te ontwikkelen en goed vast te leggen."
Het geld voor het onderzoekscentrum (ruim 280.000 euro) komt van de Stichting tot Steun, die wetenschappelijk onderzoek en innovatieve projecten ondersteunt. De intentie is er nog een tweede gift van 300.000 euro aan toe te voegen. De subsidie is bedoeld voor een periode van vier jaar. Kalverboer zal het centrum leiden, de rapportages zullen voortaan worden gemaakt door studenten, "onder onze supervisie".
Kalverboer, die naast orthopedagoge ook juriste is, wijst al jaren op een zwakke juridische positie van kinderen in het vreemdelingenrecht. Net als Unicef, Defence for Children en de Kinderombudsman stelt ze dat in Nederland kinderrechtenverdragen worden geschonden. "Veel rechten die we voor Nederlandse kinderen de normaalste zaak van de wereld vinden, gelden dan ineens niet. In het strafrecht en civiel recht staat het belang van het kind altijd voorop, maar deze minister erkent gewoon openlijk dat hij het asielrecht belangrijker vindt dan de rechten van het kind. Dat hij liever blijft uitstralen dat onze grenzen dicht zijn, dat je hier niet welkom bent, dan dat je kijkt naar de trauma's die kinderen door het lange wachten, de onzekerheid, de angst oplopen."
Kalverboer ziet hoopgevende ontwikkelingen, bijvoorbeeld door gerechtelijke uitspraken waar ze haar rapportages inbracht. Het grote struikelblok blijft de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), zegt ze. "Voor de rechtbank stelt de IND dat onze rapportages niet objectief, niet deskundig en wetenschappelijk zijn. We krijgen vaak het verwijt dat we voor een verblijfsvergunning pleiten. Dat klopt. Maar dat komt omdat we vooral worden ingezet in bijzonder schrijnende gevallen, door advocaten die echt schrikken van het leed bij kinderen en die het uiterste proberen om zo'n gezin te helpen."
