Column
Ongezond eten is niet alleen een keuze
Een dik jongetje loopt eenzaam over straat. In een verlaten speeltuin klimt hij op een wip, die bij gebrek aan tegenwichtbrengende vriendjes prompt naar beneden klapt. Een voice-over zegt: "Steeds meer kinderen gaan gebukt onder hun eigen gewicht".
Het blijkt om een reclamespotje van zelfbenoemd zorgverbeteraar Agis te gaan. Het geheel is zo onsympathiek vormgegeven dat ik de indruk krijg dat ze het dikke jongetje als klant liever kwijt dan rijk zijn. Zakelijk gezien is dat vermoedelijk geen gek idee: het is vast goed voor Agis' winstcijfers om de dure dikkerds zo snel mogelijk richting de concurrent te stigmatiseren.
Ook andere spelers in de strijd tegen overgewicht waren vorige week flink aan het rekenen. De Raad voor Volksgezondheid en Zorg stelde voor om het btw-tarief op voedsel te verhogen van 6 naar 19 procent. De motivatie achter deze maatregel leest alsof hij pas tot stand is gekomen nadat de raadsleden uitgebreid hadden geborreld: als voedsel duurder wordt, kopen we minder en kunnen we ook niet meer overeten.
En dit van de mensen die met droge ogen in hetzelfde rapport constateren dat laagopgeleiden met hun kleine beurs gemiddeld veel zwaarder zijn dan hoogopgeleiden met hun flinke inkomens.
Dat laatste komt onder meer doordat ongezond eten veel goedkoper is dan gezonde voeding. En dat doet ertoe, weet onderzoeker Wilma Waterlander van de Vrije Universiteit. Zij liet consumenten rondbanjeren in een virtuele supermarkt en testte zo of stunten met de prijs van gezonde producten ervoor kan zorgen dat mensen meer groente en fruit kopen.
Dat werkte, maar de stap naar de praktijk ligt moeilijk. Supermarkten houden de prijs van groente en fruit namelijk kunstmatig hoog, vertelde Waterlander op BNR Nieuwsradio. Zo compenseren ze voor de krappe marges op onder meer bier en koffie.
De mevrouw die op de radiozender de kant van de levensmiddelenhandel vertegenwoordigde, wees zo'n prijsverlaging gelijk af. Weliswaar vond ze het reuze belangrijk dat iedereen voldoende gezond eten kan kopen, maar ze meende dat de supermarkten al wel genoeg hun best deden. "In winkels vind je receptkaarten voor weekmenu's voor minder dan 25 euro", merkte ze nog op.
Daar heeft de levenmiddelenhandelsmevrouw gelijk in. In de kaartenbak bij Albert Heijn vond ik zeven recepten. In totaal ben je daarmee voor een weekje avondeten 24 euro kwijt. Per persoon, wel te verstaan. Ter perspectief: een bijstandsmoeder met drie kinderen kan aan al het eten voor het hele gezin wekelijks iets van 50 euro besteden. Knappe vrouw die daarvan elke dag melk, volkorenbrood, twee stuks fruit, twee ons groente en mager vlees voor het hele gezin op tafel zet.
Je kinderen volproppen met rotzooi is kindermishandeling, schreef Rob Oudkerk afgelopen zaterdag in de Volkskrant. Als dat zo is, dan raakt het kunstmatig hoog houden van de prijs van groente en fruit door de detailhandel aan oproepen tot geweld.
Als we willen dat kinderen niet dik worden, moeten we op z'n minst zorgen dat het voor ouders gemakkelijk en goedkoop is om hun nageslacht fatsoenlijk te eten te geven. De bedrijfstak die K3-popcorn maakt en vervolgens op kinderooghoogte in de schappen zet, hoeft daarbij door onze overheid niet ontzien te worden. Het dikke jongetje zonder vriendjes des te meer.
