Ondersteun bevalling op eigen kracht beter
In plaats van alle bevallingen in het ziekenhuis te laten plaatsvinden, moet verloskundige zorg worden verbeterd.
Het grootste structurele probleem binnen de Nederlandse verloskunde is een gebrek aan ondersteuning voor de natuurlijke kracht van vrouwen. Al decennialang wordt de zorg van verloskundigen uitgehold ten gunste van meer technische controle en efficiency.
De verloskundige van weleer, die vrouwen met raad en daad bijstond in het natuurlijke proces van bevallen, is verworden tot een soort hbo-gynaecoloog die vooral in beslag wordt genomen door het selecteren van risicogevallen en zich van bevalling naar bevalling spoedt om de meterstanden op te nemen.
Dat dit een wissel trekt op bevallingen die onder leiding van een verloskundige plaatsvinden, kan dan ook nauwelijks verbazen. Hoe kunnen vrouwen veilig en ongecompliceerd bevallen als niemand aan ze vertelt hoe zij dat het beste kunnen doen? Veel vrouwen gaan, bij gebrek aan positieve ondersteuning, in eenzaamheid, onwetendheid en onzekerheid ploeterend ten onder.
Uit cijfers blijkt dat van alle vrouwen die hun eerste bevalling thuis beginnen, 50 procent halverwege met complicaties naar het ziekenhuis wordt afgevoerd. Maar we geloven toch niet echt dat de helft van de vrouwen problemen heeft met bevallen? Wij lijden heus niet ineens massaal aan voorliggende placenta’s, luie baarmoeders of te smalle bekkens.
Nee, dit getal is een signaal dat de zorg aan de basis tekortschiet. Dat verloskundigen niet meer in staat worden gesteld vrouwen goed te helpen en hen uit angst voor claims steeds sneller doorverwijzen naar een specialist. Terwijl ’complicaties’ vaak normale probleempjes zijn die met extra support of een simpel advies kunnen worden verholpen. Vanuit de overtuiging dat problemen bij bevallingen het meest gebaat zijn bij technische interventie, worden vrouwen overgedragen aan het ziekenhuis. Verplaatsing en overdracht compliceren hun situatie.
Het is dan ook niet vreemd dat recent onderzoek van het UMC Utrecht aantoont dat direct bij een gynaecoloog bevallen veiliger is. Want natuurlijk bevallen wordt gevaarlijker naarmate vrouwen daar minder ondersteuning voor krijgen. In een verloskundig systeem dat louter uit gynaecologen bestaat en dat zich uitsluitend richt op technische controle is een technisch bewaakte bevalling waarschijnlijk ook het veiligste. Dat is een self-fulfilling prophecy.
Daarbij kleven er nadelen aan een al te technische en op risico’s gerichte aanpak. Intensieve controle belet een vrouw haar natuurlijke kracht goed te gebruiken, wat een normale bevalling compliceert. En elke vorm van technisch ingrijpen brengt weer nieuwe risico’s met zich mee. Het is een harde, agressieve manier om veiligheid te bereiken, die bovendien veel geld kost. In dit model bereikt men marginale vooruitgang tegen een hoge prijs.
Doeltreffender, effectiever, positiever en goedkoper is het om het probleem bij de wortel aan te pakken en de basale steun aan vrouwen bij hun bevalling te verbeteren. Uit onderzoek bleek al dat de aanwezigheid van een simpele bevallingscoach in de Verenigde Staten het totaal aantal keizersneden met ongeveer 45 procent terugbrengt en het aantal tangverlossingen met 34 procent. Ook wordt de bevallingsduur met 25 procent bekort. Dat zijn spectaculaire cijfers die laten zien dat veilig bevallen beter bereikt kan worden door te investeren in betere ondersteuning van de natuurlijke kracht van vrouwen zelf dan in nog meer controle en techniek.
