Obama: Guantánamo moet dicht, Congres: Guantánamo blijft open
Guantánamo Bay is prima propaganda voor moslim-extremisten, kost miljoenen en levert de president van de VS telkens weer gedoe op met bondgenoten, die maar blijven vragen wanneer het nu eens dicht gaat. President Barack Obama haalde gisteren alle argumenten nog eens uit de kast om het Congres zo ver te krijgen mee te werken aan sluiting van het gevangenkamp voor terreurverdachten.
De eerste reacties op het door hem ingediende plan zijn niet hoopgevend. De vraag is of Obama zich daarbij neerlegt. De president wilde het kamp bij zijn aantreden in 2009 al sluiten, maar het Congres verbood het overbrengen van gevangen uit de van Cuba gehuurde militaire basis naar het Amerikaanse vasteland.
Volgens een meerderheid in de Senaat brengt dat de veiligheid van het land in gevaar. Niet alleen de Republikeinen zeggen dat, maar ook Democratische senatoren uit staten waar voldoende zwaar beveiligde gevangenissen staan.
Nog 91 gevangenen
Wel heeft Obama het aantal gevangenen kunnen verminderen. Onder zijn voorganger George W. Bush bereikte het aantal in 2003 een maximum van 680. Bij Obama's aantreden waren er nog 242 en nu zijn het er 91. Daarvan staan er 35 op de nominatie om vrijgelaten te worden, als hun eigen land daar veilig genoeg voor is of er een ander land gevonden kan worden dat ze wil opnemen.
Tien worden berecht door de militaire commissies die onder president Bush daarvoor zijn ingesteld. Obama klaagde gisteren dat ze duur zijn en veel tijd nodig hebben, en benadrukte dat gewone rechtbanken in de VS ook terroristen hebben berecht, zoals de daders van de aanslag op de marathon in Boston in 2013.
Daarnaast zijn er 46 gevangenen die niet berecht kunnen worden - bijvoorbeeld omdat ze gemarteld zijn - maar die ook te gevaarlijk gevonden worden om vrij te laten. Volgens Obama kunnen die best in gevangenissen in de VS worden opgeborgen. Welke, dat staat niet in zijn plan.
'Sluiten onwettig'
Republikeinse leiders lieten onmiddellijk weten dat het van sluiting niet zal komen. "Het is onwettig - en dat zal het blijven - om terreurgevangenen over te brengen naar Amerikaanse bodem", zei de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Paul Ryan. "We gaan onze nationale veiligheid niet in gevaar brengen vanwege een verkiezingsbelofte."
Daarmee is de zaak voor Obama mogelijk nog niet afgedaan. De afgelopen maanden heeft hij op een aantal terreinen waarop de Republikeinen hem de voet dwars zetten zelf maatregelen afgekondigd. Machtsmisbruik, riepen de Republikeinen, maar volgens de president zocht hij gewoon de maximale ruimte in zijn bevoegdheden.
Net als Bush voor hem, zou hij kunnen concluderen dat hij juist in zijn rol van opperbevelhebber van de strijdkrachten heel veel ruimte heeft. De Republikeinen vrezen dat hij vlak voor hij het Witte Huis verlaat Guantánamo Bay gewoon sluit. Obama dreigde daar gisteren niet mee. Maar hij zei wel: "Ik wil dit probleem niet doorschuiven naar de volgende president, wie dat ook is."
