Noord-Koreaanse slaven bouwen schepen voor Nederlandse bedrijven in Polen
Nederlandse schepen zijn op een Poolse scheepswerf met hulp van Noord-Koreaanse slavenarbeiders gebouwd. Dat blijkt uit een onderzoek dat de Universiteit Leiden vandaag publiceert.
Op de scheepswerf in kwestie, de Partner Stocznia, zouden 43 schepen gebouwd zijn, 36 hiervan in opdracht van of voor Nederlandse bedrijven.
Een grote klant is de Nederlandse scheepsbouwer Shipkits. Op de Poolse werf werden voor Shipkits 22 schepen gebouwd, recent voor onder andere de Nederlandse baggermaatschappij Boskalis en Acta Marine. Voor Boskalis werden de rompen van vier schepen gebouwd.
De onthulling dat illegale Noord-Koreaanse arbeiders zouden zijn gebruikt, kwam voor dat bedrijf als donderslag bij heldere hemel. "Gisteren hoorden wij voor het eerst dat er sprake was van slavenarbeid", zegt woordvoerder Martijn Schuttevaer. “Bij de eerste romp die gebouwd is bij Partner Stocznia hebben medewerkers van Boskalis intensief toezicht gehouden op het proces, maar toen zagen wij niets dat duidde op de inzet van Noord-Koreanen.” Nadat de bouw van de eerste romp goed ging heeft Boskalis het toezicht versoepeld. “We hielden vooral toezicht omdat het ging om een type schip dat nog nooit door die werf was gebouwd.”
De Noord-Koreanen, die op de scheepswerf werken, zijn in dienst van het bedrijf Redshield. Dat is een Noord-Koreaans uitzendbureau dat in Polen is gevestigd. Voor het onderzoek naar de Poolse scheepswerf hadden de onderzoekers uit Leiden toegang tot de ruwe onbewerkte beelden uit de documentaire 'Dollar Heroes', die morgenavond wordt uitgezonden op NPO2. In een scène uit de documentaire vertellen de directeur en tolk van Redshield trots dat de Noord-Koreaanse arbeiders dag en nacht kunnen werken, nooit met vakantie gaan en zelfs op zondag en feestdagen werken. Hoeveel Noord-Koreanen er werken is niet duidelijk. De genoemde aantallen liggen tussen de 28 en 80.
Inspectie
Uit gegevens van de Poolse arbeidsinspectie blijkt dat op papier alles spik en span is bij Redshield. Het bedrijf werd alleen op de vingers getikt omdat de arbeidstijden niet werden geregistreerd. Maar tussen de papieren werkelijkheid en de echte wereld blijkt een groot verschil te zitten. Van de salarissen die Redshield ontvangt en moet uitbetalen gaat maar een klein deel naar de Noord-Koreaanse arbeiders. Het vermoeden bestaat dat Redshield de rest van het geld doorsluist naar Noord-Korea.
Hadden de Nederlandse bedrijven, zoals bijvoorbeeld Boskalis, moeten weten van de uitbuitingspraktijken op de Poolse scheepswerven van Noord-Koreaanse arbeiders? Ja menen de auteurs van het onderzoek. Want in 2011 maakten Poolse media al melding melding van de inzet van Noord-Koreaanse arbeid op scheepswerven. En een vergelijkbaar geval op de Crist scheepswerf, in de Poolse stad Gdynia, werd door de onderzoekers van de Universiteit Leiden onder de aandacht gebracht bij het Nederlandse en Europese Parlement.
"Op z’n minst zou je kunnen verwachten dat de bedrijven sindsdien waakzamer zijn voor soortgelijke situaties", schrijven de onderzoekers. Onder wie Noord-Korea deskundige Remco Breuker en FNV-beleidsadviseur Imke van Gardingen.
Voor Boskalis geldt dat het bedrijf al sinds 2014 geen zaken meer doet met de scheepswerf. "Niet omdat er toen iets gevonden was, maar omdat er geen opdrachten meer waren."
