Nog beter: schaf de alimentatieplicht helemaal af

"U kunt ervan verzekerd zijn", antwoordde een Kamerlid recentelijk nog op de wanhopige vraag van een burger, "dat de VVD aandacht zal blijven houden voor de alimenentatieproblematiek en ernaar streeft de wet- en regelgeving zo snel mogelijk aan te passen." Erg veel van die aandacht en dat streven hebben we tot nog toe niet gemerkt. De PVV daarentegen wist deze week het debat onmiddellijk naar zich toe te trekken.

In vrouwenland waren de reacties op het plan de alimentatieplicht te bekorten ronduit zuinig. "Nee", zei Sabine Kraus van kenniscentrum E-Quality dinsdag in de krant, "zo'n maatregel bevordert de emancipatie niet." Een reden gaf ze ook: "Dit gaat uit van het sprookje dat de emancipatie al voltooid is". Haar organisatie blijkt, kort en goed, niets voor aanpassing te voelen.

Ik wreef mijn ogen uit. Als er één maatregel is die de emancipatie juist wél bevordert, zou ik zeggen, dan wel deze.

De huidige alimentatiewet geeft gescheiden personages (grotendeels vrouwen) twaalf jaar lang de gelegenheid om de hand op te houden - zonder dat daar één verplichting tegenover staat. Bijstandswet en werkloosheidswet kennen voor de ontvanger naast rechten ook plichten. De alimentatiewet zwijgt erover in alle talen.

Natuurlijk, dat een gescheiden vader kinderalimentatie betaalt, moet vanzelfsprekend zijn. Maar waarom zou hij nog twaalf jaar lang zijn voormalige vrouw moeten onderhouden, zeker als zij recht van lijf en leden is, en er aan haar verstand niets mankeert?

Welnu, de argumentatie gaat meestal als volgt: de man in kwestie kon buitenshuis werken omdat zijn vrouw binnenshuis alles voor hem en het gezin regelde. Hij kon carrière maken, dus heeft zij nu recht op een deel van zijn salaris. En anders dan vaak wordt beweerd, zijn rechters nog altijd gevoelig voor die logica.

Verbijsterend genoeg. Want inderdaad, tot een jaartje of dertig, veertig geleden had de ene helft van de mensheid in dit land weinig keuze. Vrouwen waren doorgaans matig opgeleid, en het moederschap gold als hun lotsbestemming. Maar anno 2012? Dat vrouwen die nu alimentatie wensen geheel uit vrije wil besloten om weinig of niet buiten de deur te werken, speelt blijkbaar geen enkele rol.

Zelden ook zal een rechter zeggen: helaas mevrouw, de tijden zijn veranderd, uw omstandigheden ook. De (hoofd-) kostwinner is verdwenen, nu moet u op eigen benen trachten te staan. Integendeel. Haar afhankelijkheid wordt nog eens met twaalf lange jaren verlengd, waardoor haar kansen op een redelijke én redelijk betaalde baan alleen maar verder zullen slinken. Kan iemand me uitleggen wie daar bij gebaat is?

De huidige alimentatiewet is bij uitstek het product van een denkwereld die vrouwen beschouwde als prinsesjes, op aarde om verzorgd te worden. Juist om aan dat sprookje een einde te maken, moet de wet hoognodig aangepast.

Nog beter zou zijn als de alimentatieplicht er in de toekomst helemáál aan zou gaan - tenzij je zulks, à la Hollywood, expliciet in je huwelijkscontract hebt vastgelegd. Maar dat zal zelfs de PVV niet durven voorstellen.