Nieuwe voorzitter moet imago Vaticaanse bank oppoetsen
De Vaticaanse bank gooit het roer om. De Franse zakenman en financieel expert Jean-Baptiste de Franssu is vandaag benoemd als topman van het Instituut voor Religieuze Werken (IOR), zoals de bank officieel heet. Met de aanstelling hoopt het Vaticaan het imago op te poetsen van het door schandalen achtervolgde instituut.
De 51-jarige Fransman volgt de Duitser Ernest von Freyberg op, die vorig jaar werd benoemd door de vorige paus Benedictus XVI. Von Freyberg moest zorgen voor meer transparantie. Hij kreeg de opdracht om malafide transacties op te sporen en de reputatie van de bank op te krikken. Daarin is hij naar eigen zeggen geslaagd, maar in een interview met de Duitse krant Bild beklaagt hij zich over de intriges in het Vaticaan.
Het IOR (de afkorting komt van de Italiaanse naam Istituti per le Opere di Religione) is in het verleden vaak in verband gebracht met het witwassen van zwart geld en andere dubieuze transacties. Vorige week werd nog een belangrijke boekhouder van de bank gearresteerd toen hij een tas met 20 miljoen dollar probeerde over te brengen van Zwitserland naar het Vaticaan. Bovendien kelderde de winst van de bank de afgelopen jaren als een baksteen: met meer dan 95 procent. Terwijl de winst in 2012 nog 86,6 miljoen euro was, verdampte die vorig jaar tot 2,9 miljoen. Forse afschrijvingen op investeringen en het inhuren van externe deskundigen zouden de oorzaak zijn van deze krimp.
Naast deze recente gebeurtenissen lopen er al jaren juridische onderzoeken tegen de Vaticaanse bank. Volgens verschillende auteurs heeft het IOR vroeger een rol gespeeld in de financiering van de zogenoemde 'rattenlijnen', de ontsnappingsroutes voor Duitse nazi's naar Noord- en Zuid-Amerika. Ook had de bank een groot aandeel in de Italiaanse 'Banco Ambrosiano', die geld van de Rooms-Katholieke kerk en de maffia belegde in Zuid-Amerika.
Kortom: de reputatie van de Vaticaanse bank staat er niet bepaald rooskleurig voor. Paus Franciscus overwoog eerder om korte metten te maken met alle schandalen door de bank op te heffen, maar zag daar uiteindelijk vanaf omdat de instelling volgens hem toch van nut zou kunnen blijven voor de kerk - maar dan wel onder strenge voorwaarden. De paus stelde vorig jaar een onderzoekscommissie aan die de weg vrij moest maken voor een grootscheepse reorganisatie.
De hervormingen lijken nu langzamerhand vorm te krijgen. Dinsdag kondigde de bank al een serieuze afslankoperatie aan: meer dan 2000 rekeningen worden geblokkeerd en de relatie met ongeveer 3000 klanten wordt beëindigd. De benoeming van de nieuwe voorzitter Jean-Baptiste De Franssu is de volgende stap om het besmette imago van het instituut op te poetsen. De Franse zakenman is de voormalig directeur van Invesco Europe, een van de grootste vermogensbeheerders ter wereld. Hij moet de bank nu verder gaan hervormen.
De Australische kardinaal George Pell, voorzitter van het Vaticaanse Secretariaat voor Economische Zaken, maakt vandaag de toekomstplannen voor het IOR bekend. "Met het einde van de eerste fase in het hervormings-proces zijn wij in de positie om de tweede fase in te gaan onder een nieuwe leiding", liet de kardinaal weten.
undefined
