Wie zijn wij?
Nieuwe versie van '15 miljoen mensen': er is zo veel van waarde
Bijna twintig jaar na zijn succesvolle '15 miljoen mensen', herschreef Frank Pels het nummer voor een nieuwe serie in Trouw over de Nederlandse identiteit. De nieuwe tekst - '17 miljoen mensen' - biedt hoop: 'Er is zo veel van waarde'.
17 miljoen mensen
Het land waar babyboomers op
Modder en kasseien
Voor kinderen met kanker zich
Het snot voor ogen rijen
Land van achthonderd festivals
De hele zomer feest
En met nog meer musea
Waar jij nooit bent geweest
Het land vol gulle gevers
Kerst met het Glazen Huis
Voor elke grote verre ramp
Een actie op de buis
Land dat zijn tradities heeft
Met handbal altijd tweede
Elke lente rokjesdag
En chronisch ontevreden
17 miljoen mensen
Op dit hele kleine stukje aarde
Die moeten niet zo somber zijn
Er is zo veel van waarde
17 miljoen mensen
Op dit hele kleine stukje aarde
Moeten niet pessimistisch zijn
Er is zo veel van waarde
Land met om de haverklap
Een nieuwe cabaretier
Een iets te dikke koning en
Een lachende premier
Land waar de boze blanke man
Bootvluchtelingen redt
En boos is op degeen die denkt
Het is ver van m'n bed
Een land vrij en welvarend
Een volk dat nukkig is
Land waar men niet tevreden
Maar wel gelukkig is
17 miljoen mensen
Op dit hele kleine stukje aarde
Die moeten niet zo somber zijn
Er is zo veel van waarde
17 miljoen mensen
Op dit hele kleine stukje aarde
Die moeten niet pessimistisch zijn
Er is zo veel van waarde
Tegenwicht
Copywriter Pels had eerst een heel andere tekst geschreven dan de versie die vandaag wordt gelanceerd. De eerste tekst ging over de grimmigheid in Nederland. De tekst sloot mooi aan bij de jaaroverzichten, die 2016 kenschetsten als 'een rampjaar'.
Maar toen het af was, dacht hij: dat vínd ik helemaal niet. Pels: "Als ik de straat op ga, dan zie ik allemaal vrolijke mensen, restaurants zitten vol. Ik weet heus wel dat er problemen zijn, en dat mensen problemen hebben. Maar ik wil iets meer tegenwicht bieden."
Die tweede, uiteindelijke, versie heeft een positieve insteek. Daar kan hij zich beter in vinden. "Het is ook mijn mening dat we elkaar in mineur aan het praten zijn." Maar hij voelt zich ook bevestigd in onderzoeken die concluderen dat Nederlanders wel klagen, maar dat ze ook heel gelukkig zijn.
Zonnige variant
Maar makkelijk was het nog niet, om de goede voorbeelden te kiezen. Over de zonnige variant deed hij twee dagen. "Ik moest heel zorgvuldig kijken wat er nou zo goed is aan dit land." En het moet ook een lied blijven, het is geen gedicht of een stukje proza. Het kan gezongen worden op de bestaande melodie - het zeventien moet gewoon een beetje ingedikt worden, dan lukt dat best, zegt Pels.
Hij heeft ook zijn lied van 1996 er nog eens bij gehaald, dat hij aanvankelijk voor de Postbank schreef om het personeel te motiveren. Er kwam een commercial, '15 miljoen mensen' werd op single uitgebracht en groeide uit tot een hit.
Nederland was toen een stuk vrijgevochtener dan nu, constateert hij. Er zat een beeld bij van een grasveld vol met mensen, terwijl er een bordje bij stond dat je er niet op mocht. En niemand die zich eraan stoorde. Geen betutteling, geen keurslijf. "Het was heel vrij, en er was veel lichte burgerlijke ongehoorzaamheid", zegt Pels. "Nu is dat er ook wel, met fietsers die zich niet aan de regels houden. Maar het verschil is: nu wordt er veel meer over geklaagd. Daar heb ik wat weerwerk tegen willen leveren."
Lees verder onder de videoclip van het originele '15 miljoen mensen'.
Nieuwe tekst
In de nieuwe tekst van Pels komen de thema's naar voren die Trouw de komende weken in het kader van de verkiezingscampagne extra aandacht wil geven. De identiteit van Nederlanders staat ter discussie, generaties lijken verschillende belangen te hebben en er zouden tal van kloven in de samenleving zijn. Tussen arm en rijk, tussen hoog- en laagopgeleid of tussen stad en platteland. Nederland staat voor de enorme uitdaging bij te dragen aan het vertragen van klimaatverandering en de zorg blijft een belangrijk onderwerp voor menig kiezer. Vijf thema's, die elk één week in de krant centraal zullen staan.
"Ik ben boos", typeerde premier Mark Rutte de alom als boos bestempelde Nederlander vorige maand in een vraaggesprek met deze krant. "Ik ben boos, maar als je geld wil voor je goede doel, dan kun je het krijgen. Maar daarna ben ik weer heel erg boos." Het zijn uiterlijkheden, leek de premier te suggereren.
Identiteit
Ook Pels lijkt zich in de nieuwe tekst vooral te verbazen over het tegelijkertijd en naast elkaar kunnen bestaan van een grote betrokkenheid op de samenleving, veel vrijwilligerswerk en een grote liefdadigheidssector en van grote onvrede. Het land van de boze blanke man, die tegelijkertijd ook boos is op degen die het vluchtelingenprobleem een ver-van-zijn-bedshow noemt.
Nederland worstelt met zijn identiteit. Een belangrijke constatering zo aan het begin van de verkiezingscampagne. De zorg en hoe met elkaar om te gaan, vormen de twee belangrijkste onderwerpen voor de Nederlander, zo blijkt de laatste tijd keer op keer uit opinie-onderzoek. Het aantal partijen dat zegt daar een eigen, uniek antwoord op te hebben, bereikt bij deze verkiezingen een record. Dergelijke feiten en cijfers zouden gemakkelijk kunnen suggereren dat de Nederlandse samenleving uiteen aan het vallen is. Tegelijkertijd zal een ieder die de vernieuwde tekst van Pels leest een gevoel van herkenning hebben. Er is nog veel dat de Nederlander tot Nederlander maakt en waardoor wij ons verbonden voelen.