Nieuwe kust bij Petten kent alleen maar winnaars
REPORTAGE 35 miljoen kuub zand maakt zeewering klimaatbestendig
De zeehonden hebben het nieuwe strand bij Petten al gevonden. Er liggen er zeker vijftig, terwijl enorme sleephopperzuigers het zand uitbraken en bulldozers bezig zijn met de vormgeving van wat straks de mooiste kust van Noord-Holland moet worden.
Wie nog één keer de oude Hondsbossche en Pettemer Zeewering uit de aardrijkskundeboekjes wil aanschouwen, moet snel zijn. In januari al ligt de stenige rechte lijn tussen Camperduin en Petten geheel onder het zand, en verliest hij de functie die deze kustverdediging 140 jaar heeft gehad.
Volgens de laatste berekeningen zal de zeespiegel in 2050 zo'n 0,4 meter zijn gestegen, en in het jaar 2100 zal die stijging tussen 0,5 en 1,1 meter liggen. In 2200 staat de zee 1 tot 4 meter hoger dan nu. Als rekening wordt gehouden met superstormen die het veranderende klimaat met zich mee kan brengen, is de huidige kering op dit moment al 4 meter te laag.
"We moesten wat, en snel. Zeker nadat we hadden gezien wat orkaan Katrina in New Orleans had aangericht", zegt dijkgraaf Luc Kohsiek terwijl hij eigenlijk op het antwoord staat. Over een lengte van acht kilometer wordt in nog geen jaar tijd 35 miljoen kuub zand opgespoten, dat niet alleen de verharde zeewering bedekt, maar ook voor een nieuw duingebied zorgt én een strand van maar liefst driehonderd meter lengte. Dat is nog eens wat anders dan een dijk met basaltblokken. "We hadden ook de huidige dijk kunnen verhogen", zegt Kohsiek. "Maar dan had hij niet alleen aan de zeekant versterkt moeten worden, maar ook in Petten zelf. Een deel van het dorp had verplaatst moeten worden."
Eenvoudiger was het voor de kust een enorme zandbank te creëren, die het achterland niet alleen veiligheid brengt, maar ook een natuurgebied schept dat de duinen van Noord-Holland weer met elkaar verbindt.
De bevolking van Camperduin en Petten staat vanaf de dijk dagelijks met open mond naar het spektakel te kijken. Deze lente al ligt er een compleet nieuw strand voor hun deur. Wat gaat dat voor het toerisme betekenen? Hier geldt de wet van de remmende voorsprong namelijk. Heeft het toerisme de kust richting Zandvoort en Scheveningen al behoorlijk verpest: het polderlandschap in dit noordelijke deel van Noord-Holland is nog helemaal intact. Perfect om recreatie op maat te ontwikkelen.
Toch heeft dijkgraaf Kohsiek het liever over veiligheid, én kosten natuurlijk. "Door innovaties in de techniek van de sleephopperzuigers die tegenwoordig steeds meer zand kunnen opzuigen en dat steeds krachtiger kunnen wegwerpen, gaat het opspuiten van zand steeds sneller en wordt de operatie steeds goedkoper. De klus voor deze kust was op 250 miljoen euro begroot, terwijl de werkelijke kosten op nog geen 200 miljoen komen.
Het project valt ook helemaal in het nieuwe thema van Rijkswaterstaat dat 'bouwen met natuur' heet. "We spuiten eerst een rif voor de kust op, zodat de stroming afneemt. Daarna vullen we de ruimte tussen rif en wering op met wat duinen en strand moeten worden."
De aannemer garandeert deze situatie voor 20 jaar. Maar de zee zal zand meenemen. Dat spoelt niet zomaar weg, maar wordt hergebruikt. De stroming brengt het deze eeuw eerst naar de kust van Callantsoog die daardoor wordt versterkt, en daarna loopt het zand de Waddenzee in die klimaatbestendig wordt. "Elk zandkorreltje wordt zo drie keer gebruikt."
Maar voorlopig bevindt de dijkgraaf zich nog in 2014. In het nieuwe duingebied komt een heuse natte vallei, en bij Camperduin ontstaat een lagune.
Niemand durft te zeggen wat voor een nieuwe natuur hier zal ontstaan, maar wie vanaf het opgespoten zand richting oude kering kijkt, kan niet anders concluderen dat deze nieuwe kust alleen maar winnaars kent.
undefined