Nieuwe Kamervragen over toeslagen brengen staatssecretaris Van Huffelen in verlegenheid

CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt wil weten waarom staatssecretaris Alexandra van Huffelen van financiën op 14 december nog aan de Tweede Kamer schrijft dat haar voorganger Snel en de ambtelijke top van het ministerie het interne memo-Palmen niet kenden. Dit document is pikant, omdat hierin al in 2017 wordt gewezen op de onrechtmatige fraudejacht van de Belastingdienst, en omdat erin wordt gesteld dat ouders snel gecompenseerd moeten worden. De parlementaire commissie Kinderopvangtoeslag concludeert nog geen drie dagen na het antwoord van Van Huffelen in haar rapport dat Snel en de ambtelijke top van deze memo-Palmen wel degelijk in kennis zijn gesteld, om precies te zijn op 5 juni 2019.

De parlementaire commissie heeft zelf inmiddels ook meldingen ontvangen van tegenstrijdigheden of eventuele onwaarheden in de verhoren. Deze signalen, ook van mogelijke ‘meineed’, worden de komende weken zorgvuldig onderzocht, zegt commissielid Leijten.

Spoorloos verdwenen memo

Snel bespreekt als staatssecretaris op 5 juni 2019 met de ambtelijke top een set aan gegevens over de toeslagenaffaire die naar de Kamer moeten. In factsheet 6 staat ook de notitie van Palmen vermeld. Er wordt dan afgesproken dat verduidelijkt wordt met wie en waar het memo precies is besproken, “want niet in het managementteam en niet op het ministerie”. Omtzigt wil nu weten: “Klopt het dat deze actiepunten zijn geformuleerd na de ambtelijk besprekingen en met de staatssecretaris?”

Het bewuste explosieve memo uit maart 2017 is pas recent openbaar geworden, dankzij vragen van Omtzigt. Juridisch adviseur Palmen beschrijft glashelder dat Toeslagen bij de Eindhovense fraudezaak (CAF11) op alle punten fout zit. Zowel op de rechtmatigheid van het stopzetten van de toeslagen, als ook op het groepsgericht fraude bestrijden bij ouders vanwege een tweede nationaliteit. Ze adviseert dringend alle 200 ouders van CAF11 compensatie aan te bieden. Haar memo is één keer besproken bij Toeslagen, maar verdwijnt nadien spoorloos, en is niet gearchiveerd. De ouders werd geen compensatie aangeboden, maar ze moesten opnieuw bewijsstukken aanleveren.

Met wie is er wat besproken over het memo-Palmen?

Het memo duikt plots twee jaar later weer op, maar verdwijnt opnieuw. Het zit niet in de stukken die in juni 2019 naar de Tweede Kamer worden gestuurd, en ook niet in de tijdlijn die april 2020 wordt gemaakt over de affaire. Volgens directeur Cleyndert van Toeslagen hoefde het memo niet naar de Kamer, omdat vergelijkbare adviezen door de Raad van State en de Ombudsman waren gegeven. In haar brief aan de Kamer meldt staatssecretaris Van Huffelen recent dat zij ‘niet meer kan achterhalen’ in hoeverre na 5 juni nog over het memo is gesproken.

Omtzigt constateert dat de Kamer in juni 2019 geen complete informatie kreeg over de Toeslagenaffaire. Zo werd aan de Kamer helemaal niets gemeld over de crisisorganisatie die Financiën begin juni van dat jaar opzette. Tijdens een ambtelijke bespreking werd toen alsnog geconcludeerd dat Toeslagen jarenlang fout had gehandeld. Daarop werd direct staatssecretaris Snel ingelicht en een crisisorganisatie opgetuigd. De Kamer werd hiervan echter niet op de hoogte gesteld. Omtzigt vraagt nu een heel precieze reconstructie over die periode in juni vorig jaar. Hij wil weten met wie er wat is besproken over het memo-Palmen, en over de rol die tweede nationaliteit speelt als indicatie voor de fraudejacht.

Het onderzoeksplatform Follow the Money meldde vorige week dat de adviescommissie-Donner medio dit jaar conclusies heeft getrokken die niet helemaal voortvloeien uit de stukken die zij tot haar beschikking had. Het platform kreeg recent na een Wob-verzoek deze stukken ook in handen en constateert dat de zeven jaar durende fraudejacht van de Belastingdienst tot slechts drie veroordelingen van personen van kinderopvanginstellingen heeft geleid. Het platform schrijft dat Donner conclusies trekt, ‘die zo gunstig mogelijk uitpakten voor de Belastingdienst en Sociale Zaken’.

Lees ook:

Na de toeslagenaffaire is het tijd voor een nieuw belastingstelsel, dit zijn de drie scenario’s

Het hele belasting- en toeslagenstelsel moet na de verkiezingen op de schop, vindt staatssecretaris Van Huffelen. Alles is bespreekbaar.