Niet welkom in Mekka? Dan maar naar Kerbela

Buurvrouw Monir staat voor de deur. "Ik kom even gedag zeggen, want ik ga met mijn zuster en haar gezin een week naar Kerbela!" Ze laat het klinken als een weekje Center Parcs, maar een bezoek aan dit sjiitische heiligdom in Irak, waar imam Hoessein in 680 de martelaarsdood vond, is niet zonder risico.

"Doe je voorzichtig?", vraag ik daarom.

"Hoezo? Is het daar niet veilig dan?" De verbazing lijkt oprecht.

"Nou, er wil zich daar nog weleens iemand opblazen", antwoord ik.

Monir haalt haar schouders op. In haar wereld komen geen terroristen voor. Bovendien is God groot genoeg om haar te beschermen. Mocht ze toch sterven in Kerbela, dan is dat ongetwijfeld haar lot.

Kerbela is hot. Het lijkt wel of iedereen in Iran er opeens naartoe wil. Verklaarbaar is dat wel; op de reguliere islamitische bedevaart naar Mekka, die vandaag begint, zijn Iraniërs dit jaar niet meer welkom. Deze week was het een jaar geleden dat er een enorm drama plaatsvond in Mekka waarbij ruim tweeduizend pelgrims, onder wie vierhonderd Iraniërs, omkwamen doordat ze onder de voet werden gelopen. Dat zijn de cijfers op basis van tellingen van de landen van de slachtoffers. Riyadh blijft echter volhouden dat er 'slechts' 769 pelgrims zijn omgekomen.

Geestelijk leider Khamenei van Iran herdacht deze tragische gebeurtenis op zijn website deze week. Naast een slecht management van het hele hadj-gebeuren beschuldigde hij de Saudische autoriteiten ervan de slachtoffers geen medische zorg te hebben verleend. "Harteloze en moorddadige Saudiërs hebben de gewonden samen met de doden in containers gestopt in plaats van hun medische zorg te verlenen of tenminste hun dorst te lessen. Ze hebben hen vermoord", schreef Khamenei. Ook voegde hij toe dat alle moslims in de hele wereld de rol van Saudi-Arabië als beschermer en manager van de heiligste islamitische oorden, zoals Mekka, maar eens moesten herzien.

Dit kon de grootmoefti van Saudi-Arabië, Abdul Aziz al-Sheikh, natuurlijk niet over zijn kant laten gaan. Hij schreef in een commentaar in een Mekkaanse krant dat je zo'n beschuldiging als die van geestelijk leider Khamenei wel kon verwachten omdat de Iraniërs nu eenmaal afstammelingen zijn van de zoroastriërs. "We moeten begrijpen dat zij geen moslims zijn, omdat ze afstammen van de zoroastriërs en hun vijandschap tegenover moslims, in het bijzonder tegenover de soennieten, is erg groot."

De Saudische kroonprins, Mohammed bin Nayef, beschuldigde de Iraanse leiders er zelfs van dat deze zelf niet zouden willen dat Iraniërs op bedevaart naar Mekka gaan en zei dat Iraanse pelgrims de hadj al jaren politiceren door in Mekka bijvoorbeeld te demonstreren tegen de Verenigde Staten en Israël.

In mei hebben vertegenwoordigers van Saudi-Arabië en Iran nog met elkaar om de tafel gezeten om het conflict over het hadj-drama op te lossen, maar hier kwam niets uit. Het hele gebeuren kan niet los worden gezien van de politieke vijandelijkheden tussen de twee landen, die een dieptepunt bereikten in januari toen Saudi-Arabië 47 veronderstelde terroristen executeerde, onder wie de in Iran geliefde sjiitische geestelijke Nimr al-Nimr. Uit protest bestormde een woedende menigte de Saudische ambassade in Teheran, waarna Saudi-Arabië alle diplomatieke banden met Teheran verbrak.

Maar al die politieke zaken boeien de buurvrouw niet. Zij is al in Mekka geweest en vindt het prima naar Kerbela te gaan. Een week later komt ze gezond en wel terug.

Ze is mijn opmerking over de veronderstelde onveiligheid daar blijkbaar niet vergeten, want ze zegt ongevraagd en tamelijk voldaan: "Het was er zo verschrikkelijk veilig. Ik geloof dat ik me nergens veiliger heb gevoeld dan daar."

Het lot was de buurvrouw goedgezind. Twee dagen na haar terugkomst vond in Kerbela een zelfmoordaanslag plaats.

undefined