Nergens applaus voor keuringsplan
AMSTERDAM - Natuurlijk, er zijn personeelsproblemen in de zorg en het onderwijs. Maar om die te laten oplossen door WAO'ers, zoals minister De Geus (sociale zaken, CDA) wil? ,,Sociale Zaken had dit twee jaar eerder moeten bedenken.''
De Geus wil WAO'ers extra snel herkeuren als zij een kans maken op een baan in een sector met personeelstekorten, zoals nu de zorg en het onderwijs. Maar Bas van den Dungen, directeur van de landelijke vereniging voor thuiszorg, heeft met gemengde gevoelens kennis genomen van De Geus' idee.
Veel WAO'ers die reïntegreren hebben extra begeleiding nodig. ,,En juist op de mogelijkheden daartoe, bezuinigt dit kabinet.'' Natuurlijk, niks is onmogelijk, haast Van den Dungen zich te zeggen. ,,Maar de tijd dat de thuiszorg zat te springen om personeel, is voorbij. Twee jaar geleden had Sociale Zaken met dit plan moeten komen. Toen hadden we overal in het land gebrek aan mensen. Maar tegenwoordig is dat vooral een lokaal probleem.''
Ook de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen ziet geen reden om de vlag uit te steken. ,,Je kunt niet zomaar aan de slag in een ziekenhuis'', zegt NVZ-woordvoerster Hogervorst. ,,Personeel moet over vaardigheden en diploma's beschikken.'' WAO'ers die voorheen in een ziekenhuis werkten, hebben die vaardigheden vaak niet op peil gehouden. Ziekenhuizen hebben bovendien de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de opleidingen van personeel voor moeilijk vervulbare vacatures. ,,En voordat je een WAO'er tot IC-verpleegkundige hebt opgeleid, ben je jaren verder.''
Secretaris Strietman van de Besturenraad, de belangenvereniging van bestuurders in het protestants-christelijk onderwijs, vindt dat De Geus ,,het arbeidsmarktprobleem in het onderwijs te gemakkelijk koppelt aan het politieke probleem van de WAO''. ,,Mensen zitten niet voor niets in de WAO. En je staat ook niet zomaar voor de klas.'' Strietman vreest dat het onderwijs zo 'een soort sociale werkplaats' wordt, terwijl de WAO natuurlijk het probleem is van de gehele samenleving. ,,De oplossing van ons personeelsprobleem is altijd gecompliceerder dan wordt gedacht. Maar als een goedgekeurde WAO'er écht gemotiveerd is, dan zeggen wij: er is niets tegen een creatieve oplossing.''
De Geus krijgt wel enige bijval van Kees Goudswaard, bijzonder hoogleraar sociale zekerheid aan de Universiteit Leiden, tevens lid van de Sociaal-Economische Raad. ,,Bij een herkeuring gaat het om de vraag of iemand weer aan de slag kan. Daarbij speelt de arbeidsmarkt een rol. Dat mag dus best meewegen bij de vraag wie je als eerste herkeurt'', zegt Goudswaard. De herkeuring-met-voorrang moet wel tijdelijk zijn, vindt hij. ,,Dit is een praktische oplossing, zolang er achterstanden in de keuringen zijn. Maar het mag nooit een excuus zijn om andere WAO'ers niet te herkeuren. Het belangrijkste is dat die achterstanden verdwijnen.'' De VVD verwerpt het plan van De Geus omdat het ongelijkheid in de hand werkt: iemand uit de bouw moet langer op een keuring wachten. Goudswaard: ,,De achterstanden in de herkeuringen zorgen nu ook al voor ongelijkheid.''
Godert van Buren, directeur van reïntegratiebedrijf Alexander Calder in Zwolle, is positief. Het bedrijf verdient zijn geld met het aan werk helpen van arbeidsongeschikten en werklozen in zorg en onderwijs. Van Buren: ,,Er zijn nog steeds vacatures. Nu de economie terugloopt, merken we wel dat mensen meer moeite moeten doen om een baan te krijgen.''