Reportage
Negenhonderd metaal-jongens staken, welke speldenprikken hun bazen ook uitdelen
Werknemers in de metaalindustrie leggen donderdag en vrijdag het werk neer. Voor een hoger salaris en voor maatregelen die maken dat oudere werknemers fatsoenlijk hun pensioen halen.
Of hij even langs wilde komen, vroeg de directeur na de laatste staking. “Als je iets te vertellen hebt, dan zeg je dat maar tegen de communicatieafdeling, niet tegen de krant.” Met naam en toenaam in de krant? Nee, de meeste stakers die zich op het parkeerterrein van schepenbouwer IHC in Sliedrecht hebben verzameld voor een betere cao, willen er niet aan. “Mijn naam hou ik voor mezelf”, blaffen ze. Of: “Vraag het hem anders maar.”
Vakbondsbestuurder Bart Blokzijl van de FNV snapt die terughoudendheid wel. Onlangs kreeg hij nog berichten van werknemers die geïntimideerd werden. Legden ze donderdag het werk neer, dan moesten ze op zaterdag verplicht overwerken. En, waarschuwden werkgevers, ze houden de stakers de komende tijd stakers scherp in de gaten. Blokzijl: “Werkgevers hebben geen flauw benul van het stakingsrecht. Mensen worden geïntimideerd. Gelukkig zijn die jongens er wel allemaal.”
In totaal melden zich gisteren zo’n negenhonderd ‘jongens’ aan als 24-uurs-staker, allemaal werkzaam bij metaalbedrijven als IHC, Fokker, DAF, VDL Nedcar, ASML, Stork, Damen Shipyards Group en Siemens. Mannen zijn het eigenlijk. Van in de vijftig, meestal zelfs over de zestig. Licht grijzend, met een peukje hangend in hun mondhoek. En een afgekoelde koffie of een blikje fris in de hand.
Succes ermee!
Mannen die al dertig, veertig, soms zelfs bijna vijftig jaar aan het werk zijn bij dezelfde werkgever. Vaak als zestien-jarige begonnen met het tillen van zware metalen, met lassen, het besturen van kraanmachines of het installeren en repareren van liften. Maar stoppen met werken zit er tot hun frustratie voorlopig niet in.
“Ik heb mensen gezien die met 57,5 jaar al met pensioen gingen. Wij moeten door tot 67 jaar en een paar maanden. Dat houden we niet vol”, zegt Hesdy Linger, al veertig jaar in dienst bij IHC. “Als ze oorlog willen, kunnen ze het krijgen”, klinkt het tussendoor. Een collega van hem mengt zich in het gesprek. Hij is 61 en al 46 jaar in dienst. Sinds een paar jaar hoeft hij niet meer te lassen en te tillen. Op kantoor bereidt hij werkzaamheden voor collega’s voor. “Maar ik moet om half negen in mijn bed liggen om het allemaal vol te kunnen houden. Ik heb mijn portie wel gehad. We staan hier omdat we moeten opkomen voor onze rechten.” Zijn naam? “Succes ermee!”
Het gaat de stakers niet alleen om dat uitgestelde pensioen. Ze zien hoogopgeleide ingenieurs vertroeteld worden met dure auto’s van de zaak en salarisverhogingen, terwijl schepenbouwers hun baan niet zeker zijn. Werkgevers vragen ze steeds vaker om in het weekend te werken, of in ploegendiensten. Maar jong personeel aantrekken om de werkdruk te verminderen, doen die werkgevers niet.
Ze zien op televisie dat het goed gaat met de economie, horen van de vakbonden dat de bedrijfswinst stijgt, maar de afgelopen jaren ging hun inkomen met luttele bedragen omhoog.
Geen moment getwijfeld
Dus eisen de bonden FNV en CNV een generatiepact om jongeren aan een vaste baan te helpen en oudere werknemers gezond naar de eindstreep te helpen. En een loonstijging van maar liefst 3,5 procent per jaar. “Geen cent minder”, schalt cao-onderhandelaar Petra Bolster vanaf het podiumpje. Met een gematigd “heeeeuh” stemmen de in rode en paarse hesjes gehulde stakers in.
Het stemt de werkgevers niet gelukkig, al dat gestaak. Ook vrijdag leggen metaalwerkers 24 uur het werk neer. En in juni was er ook al een flinke stakingsronde. “We zijn al die tijd bereid geweest om met jullie een deal te sluiten, maar jullie rekken, staken en gaan nu gewoon met vakantie”, klaagde de werkgeversonderhandelaar in juli.
In een finale poging om een cao-akkoord te sluiten bood ondernemersorganisatie FME werknemers een loonstijging van 2,86 procent. De bonden houden vast aan 3,5 procent. Waarschijnlijk met succes als eindresultaat. Want hoe twijfelachtig metaalwerkers zijn over praten met een journalist, zo zeker zijn ze over het staken. “Vanochtend getwijfeld? Nee joh, geen moment!”
Lees ook:
De publieke sector is zo ver uitgekleed, werknemers pikken het niet meer
De regering zet in op het afbetalen van publieke schulden en het bevoordelen van de kapitaalkrachtigen zegt hoogleraar Brigitte Unger. Kwestie van verkeerde prioriteiten. “Er is grote honger naar uitgaven aan zorg, ouderen, migratie en goede opleidingen. Die zou de regering moeten stillen.”
Het raadsel van de Nederlandse economie: Flinke groei, maar lonen blijven achter
Net als voor de crisis groeit de economie, maar de lonen stijgen niet zo hard als tien jaar terug. Raadselachtig, vindt het CBS.
