Nederlandse rap en andere piraterij

CAROLIEN OMIDI

Het winkeltje is van Reza en Madjied. Hun namen staan met enorme gele plakletters op de ruit. Het betreft twee lange, magere jongens, voorzien van hippe baardjes en gekleed in zwarte T-shirts en verschoten spijkerbroeken. Behalve hun kleding is ook hun winkel vrij donker; slechts een violetkleurig neonlicht biedt soelaas. Aan een wand hangt een groot scherm met titels van rapsongs. Reza staat met een koptelefoon op achter een computer en beweegt zijn hoofd ritmisch. Hij is muziek aan het downloaden voor Mehrnaz, een slanke meid met een felroze shawl nonchalant om het hoofd geslagen.

Of je nu klassieke Perzische muziek wilt, het verzameld werk van Bowie of de nieuwste rap, Reza en Madjied regelen het voor je. Je hoeft alleen je usb-stick of smartphone aan hen te geven en na een minuut of tien staat die vol met alles wat je maar wenst. Kosten? Nog geen 5 euro.

Mehrnaz wil rap. Natuurlijk. Bijna alle Iraanse jongeren willen rap. Sinds kort ook Nederlandse rap. Want de Nederlandse rappers Ronnie Flex en Lil' Kleine zijn hier populair. Dankzij hun hit 'Drank en drugs' kunnen opeens veel Iraanse jongeren een beetje Nederlands. Voorzien van een charmant Perzisch accent, zingen ze: "Als je bitch wil chillen, is het geen probleem. Dan ga ik erheen, ik kom niet alleen. Want ik heb drank en drugs, ik heb drank en drugs."

Het is maar goed dat de betekenis van deze songtekst de meesten ontgaat. Zorgde het expliciete karakter ervan in Nederland al voor controverse onder ouders, in Iran zou dat nog vele malen erger zijn.

Behalve muziek zijn ook films voor een habbekrats te downloaden. Het concept auteursrechten lijkt volslagen onbekend. Spotgoedkope boken blijken direct vanuit het Engels in het Perzisch te zijn vertaald zonder toestemming van de uitgever. En wat dacht je van de illegale computerspelletjes in het winkeltje van Armin, direct naast de shop van Reza en Madjied? Een drukbezochte plek want Iraanse jongeren zijn dol op gamen.

Ook hier overwegend illegaal spul. Voor de Xbox is er keus genoeg. Deze spelcomputers worden standaard verkocht met een speciaal ingebouwde chip zodat het apparaat ook illegale kopieën kan lezen. Originele spellen zijn veelal tien keer duurder dan namaak en worden nauwelijks verkocht. Ook voor de Wii-computer zijn alle spelletjes gekopieerd.

Alleen de PS4 van Sony is zo goed beveiligd dat zelfs Iraanse hackers vooralsnog machteloos staan. De gebruiker van deze spelcomputer is dus genoodzaakt originele spelletjes te kopen. Waarvoor een bloeiende ruilmarkt is ontstaan.

Computerspelletjes kunnen ook als politieke propaganda worden gebruikt. Zo maakten Iraanse designers eens een spel waarin men de Britse auteur Salman Rushdie moest doden. In 1989 vaardigde de grondlegger van de islamitische republiek, wijlen ayatollah Khomeini, een fatwa tegen Rushdie uit omdat hij de islam zou hebben beledigd.

Andersom kampt Iran ook zelf met ongewenste spelthema's. Zo werd onlangs een computerspel op de markt gebracht, getiteld 'Revolutie 1979; zwarte vrijdag'. Het speelt zich af tijdens de Iraanse islamitische revolutie van 1979. De Iraans-Canadese ontwerper Nawid Khonsari toont de speler de historische gebeurtenissen van destijds van dichtbij, door de ogen van een fotojournalist.

Volgens de Iraanse autoriteiten is het spel Amerikaanse propaganda, met veel anti-Iraanse elementen zoals martelingen in opdracht van de overheid. Daarom werd het spel verboden en de websites die het aanboden zijn binnen 48 uur geblokkeerd.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden