Nederlandse coffeeshops zetten één miljard euro om
Voor het eerst is duidelijk hoeveel geld er in de Nederlandse coffeeshops wordt uitgegeven aan softdrugs. Jaarlijks gaat er voor ongeveer 1 miljard euro over de toonbank. Bureau Intraval, onder meer gespecialiseerd in onderzoek naar criminaliteit en verslaving, berekende op verzoek van Trouw dat een gemiddelde coffeeshop in Nederland rond de 1,7 miljoen euro per jaar omzet aan hasj en wiet. Niet eerder waren betrouwbare cijfers voor handen.
Coffeeshops kunnen de softdrugs die ze verkopen niet legaal inkopen. Volgens directeur Wouter van Egmond van coffeeshop Xpresso in Zwijndrecht verdwijnt daardoor ruim de helft van zijn omzet in het illegale circuit. "Afgelopen jaar hebben we voor meer dan een miljoen wiet ingekocht. Dat is wit geld dat wij 'zwartwassen'", zegt hij. Het liefst zou hij al zijn zaken legaal afhandelen. Samen met de gemeente Zwijndrecht werkt hij aan een plan voor gereguleerde teelt.
Jarenlang was onduidelijk welke bedragen in coffeeshops werden omgezet. De Belastingdienst maakt geen onderscheid tussen coffeeshops en andere horecagelegenheden, en kan daardoor geen omzetcijfers geven voor de cannabisbranche alleen.
De cijfers die Intraval boven water kreeg, zijn een bijvangst van eerder onderzoek. Het bureau telde in 2013 bij ruim dertig coffeeshops het aantal bezoekers. De onderzoekers vroegen bovendien zevenhonderd klanten naar het bedrag dat ze aan cannabis hadden uitgegeven.
Schatting
Voor Trouw maakte Intraval op basis van deze data een schatting van de totale omzet uit wiet en hasj van de ongeveer zeshonderd coffeeshops in Nederland. Volgens het Groningse onderzoeksbureau ligt die tussen 875 miljoen en 1,25 miljard. De gemiddelde omzet per shop komt daarmee uit tussen 1,4 en 2 miljoen.
Directeur Bert Bieleman spreekt van 'de best beschikbare schatting op dit moment'. "Maar het blijft een schatting, vandaar dat we deze marge hanteren." De dertig coffeeshops zijn zo gekozen dat ze een goede afspiegeling vormen van de coffeeshops in Nederland.
Onderzoekster Nicole Maalsté van onderzoeksbureau Acces Interdit denkt dat de gemiddelde omzet per shop dicht in de buurt komt van de bovengrens van Intraval: 2 miljoen. Maalsté werkt onder meer ook voor Epicurus, een stichting van cannabisondernemers die lobbyt voor gereguleerde hennepteelt. Uit eigen onderzoek van Maalsté onder tachtig coffeeshophouders blijkt dat zij jaarlijks gemiddeld 225 kilo wiet en 40 kilo hasj verkopen. Dat strookt volgens haar mer de omzetcijfers van Intraval.
Lees vandaag in Trouw over de geheime wietvoorraad van Coffeeshop Xpresso. Dat is verboden, maar Marten van de Wier mocht een kijkje achter de schermen nemen. Lees ook over hoe het gedoogbeleid jegens cannabiscriminelen muurvast is komen te zitten.
