Nederland scoort als vijfde innovatieland in de Europese Unie

Kloof tussen kopgroep en rest groeit

CHRISTOPH SCHMIDT

Nederland doet het in Europa prima als innovatieland. Een Europees onderzoek dat vandaag in Brussel verschijnt, ontkracht het beeld dat Nederland op dit gebied tot de zwakke broeders behoort.

Weliswaar doen Duitsland, Denemarken, Finland en vooral Zweden het beter - deze vier landen vormen de kopgroep in de Europese Unie, de 'innovatieleiders' - maar meteen daarna volgt Nederland. De koploper van de tweede groep, van tien landen, de 'innovatievolgers'.

De Europese Commissie is in haar Innovatie-scorebord 2013 positief over de vooruitgang die in de periode 2008-2012 in de hele EU is geboekt. Maar ze ziet wel de kloof toenemen tussen de kopgroep en de achterblijvers Polen, Letland, Roemenië en Bulgarije. Polen is zelfs een treetje gezakt naar de laagste categorie, de 'bescheiden innoveerders'.

Estland boekte van alle 27 EU-landen de meeste vooruitgang en behoort nu tot de tweede groep. Cyprus en Griekenland zijn de enige twee landen waar de innovatieprestaties sinds 2008 zijn verslechterd.

"De economische crisis heeft de innovatie-activiteit in sommige delen van Europa negatief beïnvloed", aldus eurocommissaris Antonio Tajani voor industrie en ondernemerschap. "Investeringen in innovatie zijn van cruciaal belang als we de groei in Europa willen herstellen."

Wat maakt een land tot een goed innovatieland? De Europese Commissie kijkt daarvoor naar 24 uiteenlopende eigenschappen, zoals aantal afgestudeerden, investeringen in onderzoek en ontwikkeling, inkomsten uit patenten en samenwerking tussen publieke en private sector. Die factoren leiden samen tot een score tussen 0 en 1.

Landen die hoog scoren, doen het volgens de onderzoekers vooral goed op het gebied van innovaties in het bedrijfsleven en het hoger onderwijs. Ook nauwe samenwerking tussen wetenschap en industrie is een belangrijke succesfactor.

De EU-toppers Zweden en Duitsland moeten binnen Europa overigens hun meerdere erkennen in Zwitserland, dat geen EU-lid is. Jaar in jaar uit zijn de Zwitsers de absolute innovatieleiders in Europa.

In het onderzoek zijn ook de prestaties van andere Europese landen die niet in de Unie zitten meegenomen, evenals economische grootmachten buiten Europa.

Wereldwijd gaat Zuid-Korea nu met de eer strijken van meest innovatieve grote economie van de wereld. Hun voorsprong op Europa neemt bovendien toe. De Verenigde Staten en Japan scoren weliswaar nog steeds een stuk beter dan de EU, maar dat verschil is sinds 2008 ongeveer gehalveerd. Europa loopt dus stevig in op de Amerikanen en de Japanners, stelt de Commissie. China blijft als innovatieland nog achter, maar loopt in op de EU. Andere opkomende economieën zoals Brazilië, India en Rusland staan op een ruime achterstand en maken die nauwelijks goed.

De sterke punten van Nederland zijn volgens Brussel onder meer de 'open, excellente en aantrekkelijke onderzoekssystemen'. Het Nederlandse midden- en kleinbedrijf innoveert op hoog niveau. Als minpuntje ziet de Commissie een sterke daling in de Nederlandse export van kennisintensieve diensten. Binnen een klein land als Nederland zijn grote innovatieverschillen, zo bleek in november in een ander rapport van de Europese Commissie dat naar 190 Europese regio's keek.

Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland en Noord-Brabant waren in 2011 de Nederlandse provincies waar innovatie het best gedijde. Friesland, Drenthe en Zeeland deden het 't minst goed. De vier overige provincies zaten daar tussenin.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden