'Nederland merkt weinig van keuze Duitsers'
Het maakt voor Nederland weinig uit welke coalitie na de Bondsdagverkiezingen in Duitsland gaat regeren. Zowel de huidige coalitie van de christendemocratische CDU/CSU en de liberale FDP als een nieuwe regering van de sociaaldemocratische SPD en Groenen of de zogeheten 'Grote Coalitie' van CDU/CSU en SPD zal het huidige beleid in grote lijnen voortzetten en dat ligt dicht bij wat de Nederlandse regering wil. Dat voorspelt Hanco Jürgens, wetenschappelijk medewerker aan het Duitsland Instituut in Amsterdam.
Weliswaar zijn de kleine partijen, zoals de FDP met haar idee voor belastingverlaging, het meest uitgesproken, maar de praktijk leert dat vooral de twee grote partijen CDU/CSU en SPD het beleid bepalen. Juist die zijn de afgelopen jaren naar elkaar toe gegroeid, constateert Jürgens. Zo heeft Merkel geprofiteerd van de hervormingsmaatregelen voor de arbeidsmarkt die de coalitie van SPD en Groenen onder leiding van bondskanselier Gerhard Schröder in het begin van deze eeuw invoerde. De WW werd korter en er kwamen meer mogelijkheden voor deeltijdarbeid.
De huidige coalitie heeft voorstellen van de SPD en de Groenen overgenomen, zoals een limiet voor de huurverhoging en het overstappen op groene energie. Weliswaar ruziën SPD en CDU/CSU in hun campagne over de invoering van het minimumloon, maar ook hier is het verschil niet groot. De CDU/CSU wil dat de sociale partners in de cao-onderhandelingen het minimumloon invoeren, de SPD wil dat dat landelijk gebeurt.
De SPD en de Groenen
Omgekeerd zullen de SPD en de Groenen het sobere beleid van de huidige regering voortzetten. Zij willen niet het verwijt krijgen dat ze te veel geld uitgeven, zegt Jürgens. Door het begrotingsoverschot zal de nieuwe regering wel wat gemakkelijker worden met geld uitgeven, verwacht Jürgens.
Ook wat hun visie op de Europese Unie betreft verschillen de grote partijen niet wezenlijk. Zowel de CDU/CSU als de SPD wil een splitsing binnen de eurozone voorkomen en vindt dat landen met grote schulden hun problemen zelf moeten oplossen. Wel willen de SPD en Groenen een 'schuldenfonds' oprichten, waarin een deel van de verplichtingen van lidstaten met grote schulden kan worden ondergebracht, zodat de rente met staatsobligaties in die landen niet onnodig hoog blijft.
De speelruimte van de nieuwe regering is echter niet heel groot, omdat het Constitutioneel Gerechtshof de regering zal houden aan de Europese verdragen. Voor veel veranderingen is een nieuw Europees verdrag noodzakelijk, wat in ieder geval in Nederland slecht zal vallen.
