Nederland leidt verzet tegen Google

Niet alleen komt er mogelijk eind dit jaar al strengere Europese wetgeving met miljoenenboetes, ook de publieke weerzin tegen het ongebreideld verzamelen van persoonsgegevens door Amerikanen groeit. Kohnstamm: "Dat zie ik onder meer aan hoe hard er wordt gewerkt aan Europese dataopslag en zoekmachines."

Google overtreedt het Europese recht op privacy door zonder toestemming van gebruikers privégegevens te verzamelen. Vooruitlopend op de nieuwe Europese wet, waarover nog altijd veel discussie is, hebben zes privacywaakhonden in zes Europese landen zich verenigd om Google alvast juridisch aan te pakken.

Kohnstamm, die hiertoe het initiatief nam: "Op dit moment is er een Europese richtlijn, die in alle landen vertaald is in eigen wetgeving. Google is in elk land in overtreding. Maar dat aanpakken is lastig door die versnippering."

In nauw overleg met Kohnstamm hebben Frankrijk en Spanje Google nu al boetes opgelegd van enkele tonnen euro's. Het CBP stelt dat Google ook handelt in strijd met de Nederlandse privacywet. "Alleen kunnen wij geen boete opleggen, maar een 'last onder dwangsom'. Google krijgt dan eerst de tijd om het beleid te veranderen."

Google koppelt sinds 2012 alle persoonlijke gegevens van gebruikers van al zijn diensten aan elkaar - naast de zoekmachine ook Gmail en YouTube. Met als doel: handel drijven met die bergen data. Gebruikers krijgen profielen opgeplakt, zonder dat ze daar invloed op hebben, laat staan toestemming voor geven. En voor die profielen betalen adverteerders Google goud geld.

Kohnstamm: "Tot nu toe dachten de verantwoordelijken: als ze boos worden, horen we het wel. Dat is ook hoe het in de VS is geregeld. Consumenten kunnen naar de rechter stappen als ze vinden dat bedrijven iets doen wat niet was afgesproken. Wat wij willen, is dat de Googles en de Facebooks van deze wereld op de ontwerptafel al nadenken over de wettelijke beperkingen van hun technische snufjes."

Hij heeft gehoord dat de topman van Google zich persoonlijk buigt over de Europese kwesties. Tot nu toe deed Kohnstamm zaken met het bijkantoor in Amsterdam. Een teken dat het Google enigszins heet onder de voeten wordt. "Het ligt op relevant bestuurlijk niveau. Kleine stappen, maar voor ons betekent het veel."

Voorstander is Kohnstamm ook van 'het recht om vergeten te worden'. In de nieuwe wet wordt ook dit vastgelegd, verwacht hij. Een rechter kan dan bepalen dat gênante foto's verwijderd worden van internet. "De uitvoering is te regelen door boetes op te leggen aan bronnen die die foto's tonen."