De oude universiteitsstad Freiburg (im Breisgau) ligt ingeklemd tussen het Zwarte Woud en de wijngaarden van de Boven-Rijnse Laagvlakte. De ideale nazomerlocatie, waar de koekoeksklokken tikken, maar ook een jeugdige sfeer hangt.
1. ALTSTADT - Dwalen rondom de kathedraal
“Veel jongeren blijven hier wonen na hun studie”, vertelt stadsgids Ulrike Peissl. “De kwaliteit van leven is hoog: de stad is mooi en overzichtelijk, je kunt wandelen in omliggende bossen en bergen, Frankrijk en Zwitserland zijn dichtbij en van maart tot oktober kunnen we hier buiten zitten.”
Freiburg ligt namelijk beschut tussen de middelgebergten van de Vogezen en het Zwarte Woud en is zo een van de warmste plekken van Duitsland. Een stad met een universiteit uit 1457 en rijk aan historische gebouwen – groot en klein, van donkerrood tot roze en lichtblauw.
Het munster van Freiburg is een handig ijkpunt tijdens een dwaaltocht door het centrum. De open maaswerktoren wordt gezien als gotisch meesterwerk. Beschenen door de avondzon is de kathedraal (12de-16de eeuw) op z’n mooist, als de rode zandstenen een warme gloed krijgen.
Pootjebaden kan in een van de vele Bächle: smalle goten, waardoorheen helder water uit de Dreisam stroomt. Vroeger bedoeld voor de schoonmaak, het vee en om branden te blussen, tegenwoordig om koel te blijven en bier koud te houden tijdens een stadse picknick. Pas op, soms zie je een goot over het hoofd; de legende gaat dat je een Freiburger moet trouwen als je er per ongeluk instapt.
2. SCHLOSSBERG & WIEHRE - Uitzicht over de stad en belle epoque-huizen
Freiburg is ontstaan op wat nu de Schlossberg heet, waar Hertog Koenraad I Van Zähringen in 1091 een burcht liet bouwen. De wandeling door het bos is een stevige klim, maar het uitzicht over de stad is fraai (voor wie niet alles wil lopen: vanuit het stadspark kun je ook deels omhoog met de Schlossbergbahn).
Hoe kom ik er?
Freiburg is goed bereikbaar per trein. De ICE International Amsterdam-Basel stopt er en rijdt ‘s zomers 7x en in de winter 6x per dag. Duur: zo’n 6 uur.
Vanaf Biergarten Kastaniengarten kijk je over daken en intieme dakterrassen naar de eerste bergen van het Zwarte Woud. Rechts ligt het groen van Wiehre, een wijk met belle epoque-huizen, antiquairs, kleine winkels en restaurants. In de lommerrijke buurt is het fijn ontsnappen aan de drukte.
Bestel iets zoets of een huisgemaakte limonade bij Förster Max (Driekönigstrasse 46) en je kunt er weer tegenaan. Of zoek, zoals de stadsbewoners, rust en verkoeling op een van de rotsen in de Dreisam, de stromende rivier die de altstadt van Wiehre scheidt.
3. KAISERSTUHL - Bijna klaar voor de druivenpluk
Freiburg en omgeving staan bekend om eeuwenoude wijngaarden. Er liggen er zelfs nog twee in het centrum van de stad. Die in het Colombipark, aan de voet van het archeologisch museum, is een botanische tuin met rijen oude druivensoorten. Maar de meeste wijngaarden zijn te vinden op de Kaiserstuhl, een laaggebergte van vulkanische oorsprong ten noordwesten van Freiburg met wijnstadjes als Burkheim en Breisach. Om er te komen, neem je de S1/S10 (trein) vanaf Hauptbahnhof Freiburg.
Wijnen uit dit gebied (en de hele Baden-regio) kun je proeven in Alte Wache, een mooi proeflokaal en wijnbar bij de kathedraal (Münsterplatz 38). Bestel bij warm weer vooral een Kalte Sofie, een lokale specialiteit, een soort slush puppy van (goede!) witte of rode wijn.
Manager Alixe Winter groeide op in de Kaiserstuhl, haar vader was wijnboer: “In september is het oogsttijd, dat zijn bijzondere weken. We vieren de oogst en eten en drinken met de mensen die helpen plukken. De druiven brengen we naar een coöperatie, want de oogst is te klein om zelf wijn te maken.”
4. SCHAUINSLAND - De langste kabelbaan
De Schauinslandbahn is de langste kabelbaan van Duitsland, een klassieker om te aanschouwen: er is gelakt houtwerk, robuust staal, de gondels ogen nostalgisch. In 1930 werd hij in gebruik genomen, daarna tweemaal gemoderniseerd. Tegenwoordig draait de kabelbaan op groene stroom.
In de wachtruimte hangen oude foto’s en is een tijdlijn met historische data te zien, zoals de jaren 1944-1945 toen de gondels alleen ’s nachts gingen vanwege bombardementen en ook kinderen uit een getroffen ziekenhuis naar boven werden vervoerd. Na twintig minuten zweven over boomtoppen, weides en wandelpaden bereik je het eindpunt en is Freiburg veranderd in een miniatuurstad.
Ook is er zicht op omliggende bergen (en soms de Zwitserse Alpen). In de winter wordt hier gelanglauft, nu is het mooi wandelen en fietsen op 1284 meter hoogte. Om bij de kabelbaan te komen, neem je vanuit Günterstal (eind tram 2) bus 21 naar Schauinslandbahn Talstation.
5. ZWARTE WOUD - Wellness en koekoekslokken
De feelgoodregio van Duitsland, wordt het Zwarte Woud ook wel genoemd. Het gebied is rijk aan thermale bronnen, diep uit de grond komt warm mineraalrijkwater met een heilzame werking. Kuren is hier een normale zaak. Duitse zorgverzekeraars vergoeden in veel gevallen kuren op doktersadvies, veel Freiburgse bedrijven zorgen dat hun werknemers gratis of voordelig naar het grote kuuroordcomplex Keidel kunnen, om stress en burn-outs tegen te gaan.
Deze wellness gaat hand in hand met ‘het Zwarte Woud van de koekoeksklokken, diepe bossen en bergweides met houten boerderijen’. Geliefd bij Freiburgers is het gebied tussen de dorpen Feldberg, Menzenschwand, Todtnau en de Titisee. ’s Werelds grootste koekoeksklok hangt trouwens in Schonach, de route ernaartoe via Hausach is wondermooi.
Extra tip
Mis de dagelijkse (ochtend)markt op de Münsterplatz niet, met bijna uitsluitend regionale producten. Om het lokale karakter te stimuleren betalen boeren uit de regio slechts vijftig cent per vierkante meter voor hun plek.
Groen Freiburg
De wijk Vauban staat internationaal model voor ecologische en verkeersarme stadsontwikkeling. Freiburg was in 2002 de eerste grote Duitse stad met een burgemeester van de partij de Groenen. Eén op de drie inwoners kiest volgens het Duits verkeersbureau voor de fiets, het aandeel automobilisten is slechts 21 procent.