Natuurscheuren

De Natuurquiz scheurkalender adverteert met '366 natuurvragen voor het hele gezin'. Dat is het dan ook; niets meer, niets minder. Elke dag stelt uitgeverij Kosmos een natuurgerelateerde vraag. 15 juli, bijvoorbeeld: wat doen roofvogels met vacht, botten en harde delen van hun prooien? En 17 mei: welke diersoort ontwikkelde als eerste een ruggegraat? Echt originele vragen staan er weinig tussen, maar dat is misschien ook niet te verwachten van een kalender die jong en oud bedient.

De uitgever heeft voor inspiratie flink in z'n eigen boekjes lopen spitten. Op zoek naar leuke passages, waar vervolgens een vraag uit is gedistilleerd. Het resultaat is een soms ietwat ongelukkige formulering (Wat kun je het beste planten als je een natuurlijke tuin wilt?) en onevenredig veel vragen over vogels en insecten. Dat zijn blijkbaar populaire protagonisten bij natuurschrijvers van Kosmos. Na vraag nummer zoveel over het wel en wee van de bij begint zelfs háár leven een beetje te vervelen.

Prijs: euro14,99 www.kosmosuitgevers.nl

Heel veel vogels en insecten

Hebben vissen dorst?

Een paar dagen in het nieuwe jaar, als de kater nog nazeurt, verlicht de Vogelscheurkalender ons leed. Wist u dat ook vogels zich soms vergrijpen aan bessenjenever? 'Vooral de vlierbes gist razendsnel tot alcohol. Kramsvogel, koperwiek maar bijvoorbeeld ook een houtduif blijven versuft en aangeschoten achter.' Door de literaire toon van de auteurs Kester Frerik en Sander Blom leest de scheurkalender eerder als vogelbloemlezing. Er zijn de soortbeschrijvingen met fijne vogelprenten; vogels in kunst en letteren; vogels en de mens. We lezen over de keep en de roek. De markiezenijsvogel, de notenkraker, de zwarte stern en de wulp. De vogelvoorkeuren van Martin Bril en Nescio. En een incidenteel gedicht, het volgende fragment van Bert Schierbeek: 'soms blijft een vogel zitten / maar nooit lang / dan tikt ie met zijn vleugels tegen de lucht / en vliegt weg / hij valt niet / hij tikt / en weg is ie.'

Prijs: euro14,99 www.atlascontact.nl

Het leest als een vogelbloemlezing

Toch echt 366 foto's

Voor iedereen die weleens met zijn handen in de aarde of in een bloembak staat te wroeten, is er de tuinscheurkalender. 'Tuinierveteranen' Romke van de Kaa en Paul Geerts weten elk jaar weer een vuistdikke kalender aan tuintrivia te vullen. Een staaltje poëzie: 'Indien u tuinafval wil verbranden dat al een tijdje ligt, controleer dan vooraf of er geen egel tussen het afval nestelt.' (23 januari) En: 'Indien u deze zomer wilt genieten van basilicum uit eigen tuin of pot, dan moet u ofwel nu zaaien, of de binnen gezaaide plantjes uitplanten.' (22 mei)

Deze handzame kattebelletjes worden aangevuld door de uitgebreidere 'plantaardigheden', plantportretten, tuingedichten, recepten en mijmeringen over 'mens en tuin'. Zo lezen we op de achterkant van 23 november een ode aan de kleur bruin. 'Bij bruin denkt u al snel aan remsporen in de wc', schrijft de auteur, maar hij geniet in het najaar van zijn 'vijfhonderd tinten bruin': het donkere bruin van verdorde hemelsleutels, het perkamenten bruin van de ooit witte hortensia's. Ook een tuinloze mag dit soort uitweidingen niet ontzegd worden. Jammer alleen dat bloem noch plant in de tuinkalender is afgebeeld.

Prijs: euro14,99 www.atlascontact.nl

Plantaardigheden

Van astronomie lijkt National Geographic geen kaas te hebben gegeten. Op de omslag van hun scheurkalender beloven zij '365 mooie foto's'. Dat is er in 2016, een schrikkeljaar, toch echt eentje te weinig. Maar gelukkig: 29 februari staat er toch in, met rupsenfoto en al.

De natuurglossy heeft voor de kalender geput uit de fotoverzameling van haar fans (de 'fotocommunity'). Dat levert een vrolijke combinatie beelden op van 'mens, natuur en landschap', in de buurt en verder weg. Op 7 januari wordt de kalendereigenaar beloond met een Hendrick Avercamp-waardig tableau van twee schaatsers in de winterse Weerribben. Een paar dagen later staren we naar een diepzeetafereel voor de Balinese kust.

Er zullen dagen zijn dat je liever snel doorbladert (de verplichte reuzenpanda's, ijsberen en orang-oetans hebben genoeg kalenders gevuld), maar van andere dagen hoop je dat ze wat langer duren. De vozende vosjes in de Amsterdamse Waterleidingduinen op 5 februari zijn moeilijk uit te scheuren, want op 6 februari moeten we ons de hele dag afvragen of een overstekend tureluurskuiken de snelweg heeft overleefd.

Prijs: euro14,95 www.natgeo.nl

Fijn, een exemplaar in kleur. Het gegeven is eenvoudig. Elke dag krijgen we een foto met een goed gevonden vraag of weetje. De onderwerpen variëren van wilde kardinaalsmutsen tot zeesterren, van de Nederlandse duinen tot Londense stadsvossen. Wist je dat een muiltje een uniek Nederlands schelpje is? (28 januari). En hebben vissen weleens dorst? (16 oktober). Niets buitengewoons, maar een goede keuze voor diegenen die op zoek zijn naar een vrolijke kalender om met het hele gezin uit te scheuren.

Prijs: euro14,95 www.rootsmagazine.nl

undefined