Nare gevolgen

In een persbericht heeft GroenLinks allerlei misstanden in privé-klinieken voor cosmetische chirurgie opgesomd die uit een recent rapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg blijken. Dr. Robert Schoemacher, eigenaar van diverse privé-klinieken voor cosmetische chirurgie, noemt het kritische rapport van de inspectie ,,volkomen terecht''. Wat hij niet terecht vindt, is dat GroenLinks die misstanden koppelt aan de ,,Dr. Schoemacher-branche''.

Vanwege zijn naam in dat persbericht spande Schoemacher een kort geding aan tegen de politieke partij. Hij vond dat zijn goede naam te grabbel is gegooid. En hij heeft gelijk gekregen: de rechter heeft bepaald dat GroenLinks de wereld van de schoonheidschirurgie niet langer mag betitelen als ,,de Dr. Schoemacher-branche''.

GroenLinks moet nu een rectificatie op zijn website zetten. Waarschijnlijk omdat de rechter de politieke partij aansprakelijk acht voor ,,onjuiste of door onvolledigheid misleidende publicatie van gegevens van feitelijke aard'', want volgens het wetboek is dat een reden voor ,,openbaarmaking van een rectificatie''.

Tweede-Kamerlid Evelien Tonkens (GroenLinks): ,,Ik ben erg verbaasd over deze uitspraak. Ik vind het een wonderlijke beperking van de uitingsvrijheid van politici. In de politiek gaat het bijna altijd om een algemene kwestie die je illustreert met voorbeelden. Als politici nu worden vervolgd om uitspraken die ze doen over personen of bedrijven, wat kunnen zij dan nog zeggen? Mogen we geen voorbeelden meer geven; ook niet meer zeggen dat in ziekenhuis X of verpleeghuis Y sprake is van mismanagement?''

Met twee retorische vragen geeft Tonkens aan ,,erg verbaasd'' te zijn over de beslissing van de rechter omdat politici daardoor geen uitspraken meer kunnen doen over personen of bedrijven. Een linke zet omdat politici niet 'vervolgd' worden om zomaar uitspraken over personen of bedrijven. GroenLinks mag de wereld van de schoonheidschirurgie niet langer betitelen als 'de Dr. Schoemacher-branche' omdat de rechter kennelijk vond dat GroenLinks onjuiste of door onvolledigheid misleidende gegevens heeft gepubliceerd.

Stel dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg in haar rapportage over de misstanden wél namen van slechte klinieken had opgesomd en stel dat Schoemachers klinieken deel hadden uitgemaakt van die opsomming en stel dat Groenlinks dan Schoemachers klinieken als voorbeeld had genoemd in haar persbericht, met bronvermelding. Dan was de partij vast niet verweten onjuiste of door onvolledigheid misleidende gegevens te hebben gepubliceerd. Kortom, politici kunnen nog hartstikke veel zeggen, ook over personen en bedrijven. Zij mogen voorbeelden blijven geven en zeggen ,,dat in ziekenhuis X of verpleeghuis Y sprake is van mismanagement''. Mits zij juiste en geen misleidende gegevens naar buiten brengen.

Tonkens' argumentatie is niet alleen link omdat zij op dubieuze gevolgen van de uitspraak van de rechter wijst, maar ook omdat zij überhaupt gevolgen aanvoert als argument. Zij is niet ,,erg verbaasd'' omdat het niet waar zou zijn dat GroenLinks onjuiste of door onvolledigheid misleidende gegevens heeft gepubliceerd. Inmiddels komt de naam 'Schoemacher' in het bericht op de website van de partij niet meer voor. GroenLinks lijkt de uitspraak voor waar aan te nemen. En het heeft geen zin om nare gevolgen als argument tegen ware uitspraken te gebruiken.

Of iemand de gevolgen van een bepaalde uitkomst vervelend of raar vindt, heeft op de juistheid van die uitspraak geen invloed.

Omdat Tonkens de uitspraak van de rechter probeert te ontkrachten door te wijzen op de onwenselijke consequenties ervan, maakt zij zich schuldig aan de drogreden argumentum ad consequentiam. Net als een bioloog die eens betoogde dat het vak sociobiologie suspect is omdat er een racistische kant mee uitgegaan kan worden. Maarten 't Hart bracht de ondeugdelijkheid in dat betoog duidelijk aan het licht: ,,Het is alsof je iemand hoort zeggen dat E = mc2 niet deugt omdat dit de doopformule van de atoombom is.''