Naar één metropolis NL
Nederland is te klein om zich internationaal als meer dan één regio te presenteren, zeggen Sjoerd Romme en Erik Stam.
Het aantal Nederlandse regio's met een Economic Board of een vergelijkbaar overlegorgaan is de afgelopen jaren sterk gegroeid, met als gevolg dat er nu enkele honderden van deze boards zijn in Nederland.
Sommige boards omvatten een regio met een relatief beperkt aantal inwoners, zoals de regio Alkmaar en de Stedendriehoek rondom Apeldoorn-Deventer. Andere boards, zoals die van de 'metropoolregio's' Amsterdam, Rotterdam-Den Haag en Eindhoven-Brainport, hebben een wat grotere omvang.
Verschillende van deze regionale overlegorganen werken in allerlei projecten samen, maar primair is elke board gericht op groei en vitaliteit van de eigen regio. Dit was ook duidelijk zichtbaar in het politieke gekrakeel dat recentelijk ontstond naar aanleiding van het rapport 'Mainports voorbij', gepubliceerd door de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur.
In 'Knowledge Triangles in the Netherlands', een studie die we recentelijk voor de OECD in samenwerking met de ministeries van EZ en OCW hebben verricht, stelden we inderdaad vast dat sommige regio's in Nederland het structureel veel beter doen qua werkgelegenheid en productiviteit dan andere.
De hogere economische groei is het gevolg van onder meer een groter reservoir aan menselijk kapitaal, een meer diverse kennisinfrastructuur, en meer ondernemerschap. De regio Amsterdam presteert bij voorbeeld beter dan Twente. Bovendien zien we dat elke regio zijn eigen invulling geeft aan de 'triple helix' - de gezamenlijke sturing die voortvloeit uit overleg en samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden.
undefined
Samenhang
Echter, de economische samenhang tussen de verschillende regio's in Nederland is erg groot. Denk aan de vele duizenden mensen die in het kader van woon-werkverkeer tussen regio's op en neer reizen, de vele startups die in de ene regio worden gecreëerd maar later in een andere regio worden opgeschaald (zoals Booking.com), en de enorme regio-overschrijdende toeleveringsketens van bedrijven als ASML.
De onderlinge samenhang tussen de diverse regio's betekent dat Nederland eigenlijk één grote metropool is. Ook op wereldschaal kan men de regio's Eindhoven, Amsterdam of Rotterdam-Den Haag niet serieus positioneren als een metropool zonder jezelf belachelijk te maken.
Alleen Nederland, als één entiteit, telt qua oppervlakte en met 17 miljoen inwoners als een echte metropoolregio, vergelijkbaar met bijvoorbeeld Londen, New York, Tokyo, en Shanghai. Dit betekent dat Nederland internationaal veel beter als één metropoolregio kan worden gepositioneerd, in plaats van iedere regio zijn eigen gevecht te laten voeren om subsidies en buitenlandse investeerders.
Bestaande initiatieven, zoals StartupDelta, het netwerk onder regie van prins Constantijn en Neelie Kroes, hebben een vergelijkbare regio-overstijgende ambitie ten aanzien van Nederland als één systeem. Maar in dit type initiatief ontbreekt een gezamenlijke visie op Nederland als één metropoolregio, met een enorme diversiteit aan menselijk talent, een brede en diepe kennisinfrastructuur, een cultuur gericht op samenwerking en dialoog, en veel verschillende en aantrekkelijke opties voor (het combineren van) wonen, werken en recreëren.
De landelijke en regionale overheden dienen gezamenlijk deze slag in hun beleid te maken en één collectieve visie en ambitie voor de metropolis NL te ontwikkelen. Alleen dan kunnen de regionale boards in Nederland hun aandacht verleggen van eigen profilering en groei naar de vraag wat hun regionale diversiteit nu en in de toekomst bijdraagt aan de groei en vitaliteit van Nederland.
undefined