Na 26 jaar ruikt hond het lijk in het water

Speurhonden lossen in kort tijdsbestek twee vermissingen op

STIJN TIELEMANS

In Japan zijn ze geweest, om na de tsunami met snuffelhonden te zoeken naar overlevenden. Op Haïti. En vorig jaar op de Filippijnen, waar tyfoon Haiyan huishield en dankzij de speurhonden onder het puin tientallen slachtoffers konden worden opgespoord.

Toch was de afgelopen maand in Nederland 'heel bijzonder', vindt Janette Kruit, een van de oprichters van zoekhondenstichting Signi. In kort tijdsbestek losten de vrijwillige speurders met hun Mechelse herdershonden twee langdurige vermissingzaken op.

Op de bodem van de Waal, in het Gelderse Brakel, werd eerder deze week het lichaam geborgen van een man die 26 jaar geleden van huis reed en nooit meer terugkeerde. Signi spoorde hem op. En in het water van de Hoge Vaart bij Zeewolde vond Signi vorige week zondag na zestien zondagen zoeken het stoffelijke overschot van een 46-jarige Harderwijker die in november verdween.

"Die vondsten zijn het resultaat van een lange adem. De landelijke politie heeft ook lijkhonden, maar als zij na vier dagen niets hebben gevonden, stoppen ze. Wij komen gerust vaker terug", vertelt Kruit.

De dierenartsassistente steekt jaarlijks duizenden euro's spaargeld in de Noord-Brabantse zoekhondenstichting, die gespecialiseerd is in het zoeken naar verdronken personen. Elke zondag gaan vrijwilligers het water op om met een van de zes honden en sonarapparatuur te speuren naar vermisten, soms met duikers.

Om te gaan zoeken in Brakel, was een eigen idee, zegt Kruit. De zesentwintig jaar oude vermissingzaak stond al jaren op hun lijstje van vermisten naar wie niet meer actief wordt gezocht. Soms ook roepen politie, brandweer of nabestaanden hun hulp in. "We wisten alleen dat hij in depressieve toestand van huis ging in zijn zilvergrijze Fiat. We zagen dat Brakel aan de Waal ligt. Dan is hij vast van de veerstoep afgereden, concludeerden we. Al lang dacht we: als we in de buurt zijn, pakken we Brakel ook mee."

Binnen twee uur roken de herdershonden een wrak in het water. Vrijwillige duikers van Signi bevestigden dat vermoeden: op de bodem lagen inderdaad de overblijfselen van de Fiat, weggezonken in zand en kiezels. "De politie was zeer verbaasd en vol lof." Een bergingsbedrijf haalde dinsdag de autoresten boven water.

Vanaf een boot snuffelen de herders naar "menselijke geuren die passen bij een verdronken persoon", zoals ontbindingsgassen, die worden meegenomen door de wind. Boven de plek van het slachtoffer komt bovendien een mengsel van vetzuren en schilfers naar het wateroppervlak. Slaat de hond aan op de geur, dan begint hij te blaffen en te kwispelen en "springt hij naar de geur toe". Daar zwemt hij rondjes. Tijdstip van overlijden en de diepte van het water zijn hierbij niet belangrijk, maar een periode van 26 jaar had Kruit niet voor mogelijk gehouden. "We ontdekken steeds nieuwe grenzen."

undefined

Alleen 'superhonden'

Al in het nest worden de puppies bekend gemaakt met de menselijke geur. Zowel levend als dood. "We hebben budget om één keer per jaar naar een ramp in het buitenland te gaan. Dan zoeken we ook vaak naar overlevenden onder het puin." Om de pup te trainen wordt het dier een doekje voorgehouden met daarop gedruppeld een 'zelf gebrouwen' lijkengeurstof. Signi gebruikt ook placenta's en kleding waarin overledenen lagen opgebaard. "We zouden best een echt been willen, maar daar is moeilijk aan te komen." Het duurt drie, vier jaar voordat de herders inzetbaar zijn. "Het moeten superhonden zijn, die écht goed kunnen ruiken en urenlang alert op een boot kunnen zitten."

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden