Muziek of theater wil ook mecenas

Zonder een cent subsidie heeft kunstliefhebber en industrieel Joop van Caldenborgh op landgoed Voorlinden in Wassenaar een nieuw museum voor hedendaagse beeldende kunst gebouwd. Museum Voorlinden heeft al voor de opening internationaal zo'n reputatie dat topmusea uit de hele wereld er zonder enig probleem grote werken aan hebben uitgeleend.

Van Caldenborgh, rijk geworden met chemiebedrijf Caldic, wil het grote publiek net zoveel van moderne beeldende kunst laten genieten als hijzelf doet sinds zijn eerste aankoop, op zijn zestiende. Vandaar dat hij, zoals hij in het interview in Trouw van woensdag vertelt, kunstwerken neerzette die, in zijn eigen woorden, voor 'misschien wel een beetje een Disneylandbelevenis' zorgen. Ook de architectuur van het museum heeft als doel bij te dragen aan een totaalbeleving. Het groen om het nieuwe pand heen is een kunstwerk op zich en dankzij de grote glaspartijen kunnen bezoekers binnen genieten van de combinatie van de prachtig aangelegde tuin en de bijzondere collectie.

Daarmee is Van Caldenborgh niet de klassieke mecenas zoals we die uit de kunstgeschiedenis kennen, de weldoener die een enkele kunstenaar faciliteert. Hij gebruikt zijn vermogen juist om het publiek een unieke kans te bieden en dat is fantastisch.

Van Caldenborgh staat in een rijke traditie, met namen als Boijmans en Van Beuningen, Hélène Kröller-Müller en internationaal de familie Thyssen-Bornemisza. Ook zakenman Dirk Scheringa wilde met zijn groots opgezette museum in Spanbroek moderne Nederlandse beeldende kunst voor een breed publiek toegankelijk maken. Na diens faillissement kocht de gefortuneerde zakenman Hans Melchers delen van de collectie op, om die in een museum in Gorssel tentoon te stellen.

Het valt op dat de naam van weldoeners vaak aan beeldende kunst verbonden is. Dat dit ook bij Van Caldenborgh het geval is, is bij hem geen keuze uit berekening geweest. Toevallig was hij er als tiener al weg van.

Bij de bezuinigingen op kunst werd ervan uitgegaan dat de particuliere sector de verantwoordelijkheid voor een deel over zou nemen. Daar is niet veel van terecht gekomen. Met als gevolg dat het voortbestaan van bijvoorbeeld Orkater op het spel staat. Er zijn daarom vast theatergezelschappen of muziekensembles die jaloers kijken naar particuliere musea als Voorlinden.Het is minder gebruikelijk, maar ook een strijkkwartet of theatergezelschap zou wel eens een weldoener kunnen gebruiken. Het levert misschien minder naamsbekendheid op dan een eigen museum. Wie kent nog de namen van de twee prinsen en de aartsbisschop die Beethoven een aantal jaren onderhielden?

De mening van de krant, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren.

undefined