Muhammad Ali, een ware pahlawan

CAROLIEN OMIDI

Iraniërs hebben strijders altijd vereerd als helden. Zo werd er in het oude Perzië al aan 'heroïsch worstelen' gedaan. Dit gebeurde in een zogenoemd zoergane, een 'krachtshuis': een merkwaardig soort gymzaal met een gat in het plafond en een achthoekige verlaagde 'ring'. Oorspronkelijk was het worstelen bedoeld als training voor de oorlog.

Niets voor watjes dus en ook zeker niet iets voor oppervlakkige, domme jongens. De worstelaars heetten pahlawans - wat 'helden' betekent in het Perzisch - en zagen in de vechtsport een weg tot morele en religieuze verheffing. De echte pahlawan is niet alleen sterk en stoer, maar ook vriendelijk, rechtvaardig, godvrezend en nederig. 'Pahlawan' is in Iran nog steeds een eretitel die aan worstelkampioenen wordt toegekend.

Maar behalve worstelen zijn er vandaag de dag in Iran nog allerlei andere vechtsporten zeer geliefd: judo, karate, kungfu, en boksen natuurlijk. En ze worden verrassend genoeg ook vaak door vrouwen beoefend.

Deze populariteit van de vechtsport heeft zeker bijgedragen aan de enorme verslagenheid die het recente overlijden van bokslegende Muhammad Ali in Iran teweegbracht. Iraniërs houden intens van Ali en Ali hield intens van Iran en de Iraniërs.

Zelfs de Iraanse autoriteiten leken van de kaart en dat is best bijzonder wanneer je bedenkt dat Muhammad Ali een Amerikaan was. Ze boden publiekelijk hun condoleances aan, veelal op sociale media. Zo schreef minister van buitenlandse zaken Jawad Zarief op Twitter: 'Moge de Almachtige Muhammad Ali in zijn oneindige genade ontvangen. Hij, die de beste was in de ring en in de strijd om rechtvaardigheid, waardigheid en vrede'.

De liefde voor Muhammad Ali stoelt niet alleen op zijn boksprestaties. Voor een belangrijk deel heeft het ook te maken met het feit dat Ali, die eigenlijk Cassius Marcellus Clay heette, zich op 22- jarige leeftijd bekeerde tot de islam. Niet tot de sjiitische tak weliswaar, maar je kunt nu eenmaal niet alles hebben.

Naast zijn keuze voor de islam was Ali zeer kritisch over de Amerikaanse regering en daarmee is het eveneens goed scoren in Iran. Zo weigerde hij in de jaren zestig te vechten in de Vietnamoorlog. Muhammad Ali wordt mede daarom in Iran wel gezien als een symbool van verzet tegen racisme en het imperialistische beleid van de Verenigde Staten in Vietnam.

Toch richtte Ali zijn kritische pijlen ook een paar keer op de Iraanse regering. Zo riep hij deze in 2011 op om de twee Amerikaanse wandelaars, die in Iran als krijgsgevangenen werden vastgehouden op verdenking van spionage, vrij te laten. Ook verzocht hij, in maart 2015, om de vrijlating van Washington Post-correspondent Jason Rezaian. Rezaian zat toen gevangen in de beruchte Evin-gevangenis, eveneens op verdenking van spionage. Nu, als vrij man en woonachtig in Amerika, laat Rezaian in een interview met de Amerikaanse nieuwszender CNN weten dat Ali's pleidooi voor zijn vrijlating niet alleen heel emotioneel voor hem was, maar ook effect had. "Nadat Ali zijn oproep had gedaan, begonnen mijn bewakers mij beter en met meer respect te behandelen", aldus Rezaian.

In 1993 vereerde de meervoudig bokskampioen Iran met een bezoek. Niet om vakantie te vieren uiteraard. Nee, Ali's motief was veel heldhaftiger dan dat.

Hij kwam om een uitwisseling van Iraanse en Iraakse krijgsgevangenen te bewerkstelligen, een bitter overblijfsel van de oorlog die de twee landen in de jaren tachtig met elkaar hadden gevoerd. Ali prees de hartelijkheid van het Iraanse volk tijdens zijn bezoek en noemde Iran 'het beste land ter wereld'.

In de islamitische republiek bestaat er dan ook geen twijfel over: Muhammad Ali is een pahlawan. De gemeenteraad van Teheran overweegt daarom een straat naar hem te vernoemen.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden