Morgen zijn ze misschien dood

De mensen in Syrie een gezicht geven, dat is het doel van Humans of Syria, een serie portretten van gewone Syriërs, vergezeld door kleine verhalen over hun leven. De lachende Sawsan, 9 jaar, die 's ochtend vroeg schommelt, genietend van de rust voordat de vliegtuigen komen, bijvoorbeeld. Elke dag een nieuwe foto, en een nieuw inkijkje in het leven in Syrië.

De foto's zijn een eerbetoon aan 'dagelijks leven en overleven, tegenslag en hoop', aldus de organisatoren. Het idee is geïnspireerd door Humans of New York, een populair Amerikaans blog dat normale New Yorkers in het zonnetje zet. Dat blog heeft meer dan twaalf miljoen volgers en heeft wereldwijd klonen, van Oslo tot Teheran.

De eerste serie foto's van de Syrische versie komt uit Ghouta, een plaats in de omgeving van Damascus die al meer dan twee jaar belegerd wordt door het Syrische leger. Achter die foto's zitten verhalen over hoe het leven doorgaat, hoe burgers bijvoorbeeld elektriciteitsgeneratoren ontwerpen of zich voortbewegen met paard en wagen.

Toen Douma, tien kilometer van Damascus, twee maanden geleden meer dan 45 luchtaanvallen op een dag te verduren kreeg, wilde een dozijn jongeren dat daarvan meer herinnerd zou worden dan een slachtofferaantal waarover het nieuws berichtte. "We verloren een paar vrienden die dag," vertelt Said al Battal (28), een van de fotografen die meewerkt aan het project, via Skype vanuit Douma. Elke dag komen er nieuwe beelden uit Syrië. Maar de verhalen achter deze foto's worden vaak vergeten. "Wie de mensen op die foto's zijn, valt vaak weg", zegt Battal. "We weten niet hoe ze heten, wat hun verhaal is."

Daarom worden de foto's begeleid met teksten, in het Arabisch en ook in het Engels. Het doel van het project is niet geld, maar aandacht, zegt organisator Marvin (25), die uit veiligheidsoverwegingen niet met haar naam in de krant wil. Ook dichter bij huis is de boodschap relevant. "Zelfs in Damascus, dat heel dicht bij Ghouta ligt, zijn er heel veel mensen die denken dat iedereen in Oost-Ghouta alleen maar vecht."

Dat is de reden dat ze zijn begonnen met mensen in belegerd gebied. "Je hebt daar ook jongeren en gewone mensen met dromen." Hierna zal het blog foto's uit Yarmouk publiceren, eveneens al meer dan twee jaar belegerd door het regime. Daarna komt de rest van het land aan de beurt.

De foto's vanuit belegerd gebied geven een kijkje in hoe het leven is aangepast aan de belegering. Burgers leven afgesneden van eten en medische hulp. Abu Salah (35) heeft zijn fiets omgetoverd tot mini-generator. "Het is belangrijk dat ik aan sport blijf doen. Zo blijf ik gezond en heb ik 's avonds licht," zegt hij. Abu Yassine (55) heeft paard en wagen van zijn grootvader van stal gehaald. Benzine is te duur. Liefdevol leert hij zijn kleinzoon de kar besturen. Het is niet het enige oude gebruiksvoorwerp dat in ere is hersteld, ook de houtkachel is terug van weggeweest. "Oh grootvader, je weet niet hoeveel belangrijke dingen je me geleerd hebt," zegt hij.

Vorige week kwam er voor het eerst sinds 2012 een konvooi met hulp het gebied binnen. Volgens de Verenigde Naties leven er in Syrië 440.000 burgers onder een vorm van belegering. Al Battal zegt te hopen dat het project een reactie oproept. "We proberen mensen wakker te schudden," zegt hij gefrustreerd. "We zijn begonnen met normale mannen en kinderen omdat we steeds blijven horen dat er geen burgers meer in dit gebied zijn. Dat is een grote leugen!"

Ook Humans of New York zelf besteedde aandacht aan het conflict in Syrië. Brandon Stanton, de fotograaf verantwoordelijk voor dat blog, ging afgelopen zomer vijftig dagen lang op reis in opdracht van de VN. Hij sprak ook Syrische vluchtelingen in Jordanië en Irak en publiceerde daarover verhalen op zijn blog.

Het zijn de kleine, herkenbare momenten die het hardste aankomen. Olieverkoper Majed (42), zijn waar in plastic flessen om hem heen, die een avond langer buiten blijft om van de sneeuw te genieten. De zesjarige Mu'aed, die zich verveelt en voor wie gras plukken het enige vermaak is - behalve dat het voor Mu'aed geen keuze is: het gras dat hij plukt is eten voor zijn familie.

Vaak begrijpen zijn onderwerpen niks van het project, zegt Al Battal. Maar toch verwelkomen ze de kans om gefotografeerd te worden. "Ze weten dat ze morgen misschien dood zijn."

undefined