Moralist, zonder het vingertje
Een humanist en moralist, maar zonder opgeheven wijsvinger. Zo typeert zijn uitgever de gisteren overleden Duitse schrijver Siegfried Lenz. De auteur van boeken als 'Heimatmuseum' en 'Deutschstunde' werd in Duitsland gerekend tot De Grote - naoorlogse - Drie. Samen met Günther Grass en Heinrich Böll was hij lid van de schrijversvereniging Gruppe 47, die na de oorlog de Duitse literatuur wilde bevorderen. Lenz was aanvankelijk journalist bij het dagblad Die Welt.
Dat vak gaf hij op na het verschijnen, in 1951, van zijn romandebuut: 'Es Waren Habichte in der Luft'. Hij schreef naast veel romans ook korte verhalen, essays, hoorspelen en toneelstukken. Het accent in zijn werk ligt op de oorlogsjaren, toen Lenz bij de Hitlerjugend zat. Later ging hij bij de marine, deserteerde in 1943 en werd krijgsgevangene van de Britten. Zijn klassieker Deutschstunde (vertaald als Duitse Les) uit 1968 gaat over hoofdpersoon Siggi, die van zijn vader, tijdens het nazi-regime politieagent, erop moet toezien dat een bevriende kunstenaar het hem opgelegde schilderverbod naleeft.
Naast de verwerking van het nationaal-socialisme staan in Lenz' oeuvre actuele maatschappelijke thema's centraal. Maar ook de liefde. Zo gaat 'Een minuut stilte' (2008) over een onmogelijke liefde en de grenzen van volmaakt geluk. Lenz is een vroeg voorbeeld van een herontdekte schrijver. Dat begon in Nederland met de vertaling van Deutschstunde in 2011 en kreeg deze zomer een vervolg met een herziene uitgave van het in 1988 al vertaalde 'Het oefenterrein'. Daarmee speelde zijn Nederlandse uitgever in op de door 'Stoner' aangeboorde behoefte aan literatuur die de prestatiemaatschappij ter discussie stelt. Lenz' boeken zijn in zo'n dertig talen verschenen. Er zijn meer dan 20 miljoen exemplaren verkocht. Lenz kreeg talrijke prijzen. In 2011 verscheen zijn laatste verhalenbundel, 'Die Maske'. Siegfried Lenz is 88 jaar geworden.
undefined
