Moet het publiek bij 'Anne' tulpenbollen eten?
De verontwaardigde reacties op de commercie rond het toneelstuk over Anne Frank zijn nogal selectief, vindt David Barnouw. Eigenlijk zijn we sinds 1956 niets opgeschoten.
Wat is dat toch een calvinistisch geneuzel over de 'commerciële' manier waarop het komende toneelstuk 'Anne' aan de man c.q. vrouw wordt gebracht. Over het toneelstuk zelf, dat 8 mei in première gaat, kan nog niet gezeurd worden, maar alles er omheen wordt door sommigen nu al stevig bekritiseerd. Het zou te veel 'een gezellig avondje uit' worden, met de mogelijkheid om te eten en zelfs champagne te drinken: foei! Je kunt ook per boot vanaf het Centraal Station naar het theater gebracht worden: schandelijk!
Volgens de Anne Frank Stichting hoort dat allemaal niet bij 'de geschiedenis van Anne Frank'. Een andere bezwaarmaakster wist te melden dat zij in Bergen-Belsen 'niets te vreten' had, laat staan 'een heerlijk gangenmenu'. Daarmee sla je de discussie natuurlijk al dood, vóór deze is begonnen. Moeten de theaterbezoekers soms een tulpenbollen- en suikerbietendiner tot zich nemen?
Ik dacht dat er de laatste tijd wat normaler met Anne Frank werd omgegaan, wat minder hoogdravend, maar we zijn eigenlijk weer decennia terug, bij de première van het eerste Anne Frank-toneelstuk eind november 1956. Het koninklijk paar was aanwezig, men was stemmig gekleed en er werd na afloop niet geapplaudisseerd. Het was eerder een plechtige bijeenkomst dan een toneelvoorstelling.
Wil de Anne Frank Stichting daar naar terug? Of zijn de druiven gewoon zuur, omdat de opdrachtgever van Anne en de Nederlandse première het werk is van het Zwitserse Anne Frank Fonds, soms hun vriend, maar nu niet meer? Pesterig staat ook op de reclame-affiches te lezen dat het fonds is opgericht door Otto Frank, alsof hij met de zes jaar eerder opgerichte Anne Frank Stichting niets te maken zou hebben gehad.
Tot het einde van de vorige eeuw waande de stichting zich heer en meester over het geestelijk erfgoed van Anne Frank en waakte over haar erfenis. Zij bepaalde wat goed en fout was rond Anne; makers van boeken, films of andere Anne Frank-producten deden er goed aan de goedkeuring van de Prinsengracht te verwerven. Maar langzaam ging het slapende Zwitserse Anne Frank Fonds van zich laten horen, eerst bij monde van Annes volle neef Buddy Elias, de voorzitter van het fonds. Nu is het vooral bestuurslid Yves Kugelmann, die claimt de erfgoedbewaker te zijn; hij weet precies wat Otto Frank, die in 1980 overleed, over de nalatenschap van zijn dochter dacht. Centraal staat 'het verhaal van Anne doorgeven', alsof de uitleg van dat verhaal iets statisch is, terwijl het al zestig jaar meer of minder van inhoud wisselt.
Bij mijn weten heeft niemand geprotesteerd tegen de arrangementen, die al meer dan drie jaar bij de musical 'Soldaat van Oranje' worden aangeboden en waarbij een van de meest gestelde vragen is 'Tot hoe laat kan ik uiterlijk aan tafel?' Niemand schijnt aanstoot gegeven te hebben aan alle Soldaat van Oranje-producten als T-shirts of wandtegeltjes. Eten, drinken en merchandising; dat kan toch niet in 'de geest van het Nederlandse verzet' zijn? Wel in de geest van de 4-5 mei-industrie, het broertje (of de vader?) van de Anne Frank-industrie?
Hapjesbar en borrelboxen zijn inderdaad erg commercieel, in tegenstelling natuurlijk tot 'Vijf ansichtkaarten met afbeeldingen van het Anne Frank Huis' en het 'Anne Frank Huis postzegelvelletje in een speciale verpakking' (productnummer 1206). En wat te denken van bezoekjes aan het Achterhuis van moderne idolen als Justin Bieber en Beyoncé? Niets mis mee, maar ga niet anderen verwijten 'commercieel' te zijn.
undefined
