Minister Koolmees onder druk door uitstel pensioenakkoord

De afgelopen weken stonden de gesprekken over een nieuw pensioenstelsel onder hoogspanning, maar werkgevers en werknemers nemen nu meer tijd. Die tijd is er, omdat de financiële positie van pensioenfondsen beter lijkt dan verwacht, stellen bronnen rond het overleg. Daarmee is gevaar op korting van pensioenen kleiner.

Uitstel van een pensioenakkoord zet minister Wouter Koolmees van sociale zaken onder druk. In het kabinet is het zijn belangrijkste opdracht om met een nieuw stelsel voor pensioenen te komen. Hij heeft te maken met ongeduld in het kabinet en in de Tweede Kamer. Die zitten te wachten op een oplossing voor de onzekerheid rondom pensioenen.

Door de lage rente en vergrijzing kunnen pensioenfondsen een vaste pensioenuitkering niet meer garanderen. Daarom is een nieuw stelsel nodig met, binnen bepaalde marges, een hogere uitkering als een fonds er goed voor staat en een lagere als het slechter gaat.

Zorgvuldigheid

Hoe ver een akkoord naar de toekomst wordt geschoven, is onduidelijk. Het kan een kwestie zijn van weken of van maanden. “Zorgvuldigheid gaat boven snelheid”, zegt een betrokkene. De afgelopen weken hing er een gespannen sfeer aan tafel. Dat is voorbij. “De keuze tussen maken of breken is gepasseerd. We praten verder.”

Toch heeft de minister haast; als een akkoord nog lang uitblijft, komt maart 2019 dichterbij en dan zijn er verkiezingen voor de Provinciale Staten. En die bepalen de samenstelling van de Eerste Kamer. De peilingen wijzen erop dat de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie de meerderheid in de senaat verliest. Het gevolg zal zijn dat Koolmees voor voldoende politiek draagvlak rekening moet houden met de opvattingen van andere partijen zoals PvdA en mogelijk GroenLinks.

Eind deze maand worden er nieuwe cijfers bekend over de financiële positie van pensioenfondsen. Als de buffers te klein worden, moeten de uitkeringen worden gekort zodat er geld overblijft voor later. Tot nu toe werd ervan uitgegaan dat kortingen in aantocht zijn. Maar het lijkt mee te vallen. Dat haalt de druk van ketel bij de gesprekken tussen vakbonden en werkgevers.

Persoonlijke pensioenpotjes

Koolmees heeft de vakbonden en werkgevers nodig. Zij betalen de premies voor de pensioenfondsen en bepalen dus hoe een nieuw stelsel eruit moet zien. De sociale partners hebben de minister ook nodig. De politiek moet haar zegen geven aan een nieuw stelsel en bepaalt de regels voor toezicht op pensioenfondsen. Koolmees is verder belangrijk omdat de FNV wil dat het kabinet de AOW-leeftijd minder snel verhoogt. Het kabinet is bereid daarvoor geld uit te trekken.

In mei leken werkgevers en vakbonden het bijna eens over een nieuw pensioenstelsel. Maar handtekeningen zijn niet gezet. Men is het erover eens dat een gegarandeerd pensioen tot het verleden behoort, maar hoe het nieuwe pen­sioen vorm moet krijgen is onduidelijk. Het kabinet dringt nog steeds aan op persoonlijke pensioenpotjes, zoals afgesproken in het regeerakkoord, maar werkgevers en vakbonden zien meer in een collectieve regeling.

De impasse over de rekenrente duurt voort. Met die rente wordt bepaald hoeveel geld pensioenfondsen in kas moeten houden voor toekomstige pensioenen. De vakbonden willen een iets hogere rekenrente zodat de kans op een hoger pen­sioen, op korte termijn, stijgt.

De regels voor de rekenrente worden bepaald door de politiek en minister Koolmees is tegen een aanpassing. Hij wil meer zekerheid voor later en vindt president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank, die toezicht houdt op pensioenfondsen, aan zijn zijde.

Lees ook:

Waar blijf dat pensioenakkoord nou?

Vakbonden en werkgevers komen maar niet met hun plan voor de toekomst van de pensioenen. De politiek wordt ongeduldig.

Een pensioenakkoord is nabij - deze zeven hobbels moeten nog genomen worden

De komende weken hopen vakbonden en werkgevers elkaar en het kabinet toch nog te overtuigen van nieuwe regels voor pensioenen.