Mindfulness vermindert stress, ook als je het maar even doet

Dat constateert een onderzoeksgroep rond de Amerikaanse psycholoog J. David Creswell deze maand in het tijdschrift Psychoneuroendocrinology. Volgens Creswell en zijn collega's werpt de meditatietechniek waarbij je aan één onderwerp probeert te denken al na drie dagen vruchten af, mits je op die dagen telkens 25 minuten lang mediteert.

Creswell trekt die conclusie naar aanleiding van een onderzoek dat hij deed onder 66 gezonde mensen tussen de 18 en 30 jaar. De ene helft van de groep nam dagelijks deel aan een meditatieprogramma, de andere kreeg de opdracht om kritische analyses te maken van poëtische teksten. Vervolgens onderwierpen strenge 'examinators' hen aan een aantal stressvolle, mondelinge testjes.

Leden van de mindfulnessgroep hadden bij een afsluitende hormoontest een veel lagere cortisol-spiegel, schrijft Creswell. Ze raakten tijdens de tests minder gespannen en gingen opkomende stress beter te lijf. Wel moesten ze actief proberen om rustig te blijven; de stress stuwde alsnog op wanneer ze hun 'mindful'-houding vergaten.

Effect van andere meditatie is dubieus
Dat mindfulness kan helpen om stress tegen te gaan is al langer bekend. Op welke termijn die effecten optreden was echter onduidelijk. Creswells kleine en beperkte onderzoek is slechts een eerste verkenning, maar schept dus wel enige duidelijkheid.

Over de heilzame effecten van andere meditatievormen zijn de meningen verdeeld. Een groep Amerikaanse wetenschappers die onlangs 47 onderzoeken naar de effecten van meditatie vergeleek, kwam tot de conclusie dat er geen reden is om aan te nemen dat het pijn en stress kan verminderen. Mindfulness is een uitzondering: dat zorgt voor een 'kleine, maar mogelijk belangrijke dosis ontspanning'. Bij gevallen van lichte depressie kan mindfulness zelfs een alternatief zijn voor antidepressiva.