Minder kermis, meer inhoud
Nicole van Vessum werd vijf jaar geleden artistiek directeur van rondreizend theaterfestival de Parade. Het aanbod moest verrassender worden, vond ze, met ruimte voor 'moeilijke' genres.
In vier steden - Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Amsterdam - wordt elk jaar in de zomer een heel dorp neergezet, vol (theater)tenten, bars en natuurlijk de zweefmolen. Dan weet je: de Parade trekt weer rond. Dit jaar maar liefst voor de 22ste keer. Naar eigen zeggen 'een gemeenschap van eigenzinnige kunstenaars, bevlogen koks, gastvrije bewoners en een avontuurlijk publiek dat zich laaft aan de toverdrank van kunst en vrijheid'. Er worden verhalen verteld, er wordt gedanst en gezongen.
Toen artistiek directeur Nicole van Vessum vijf jaar geleden het stokje overnam van Terts Brinkhoff, bedenker van de Parade, had ze een missie. Ze wilde minder kermis en meer inhoud laten zien. Is dat gelukt? Van Vessum: "Ik vind dat we daar goed in geslaagd zijn, ja. Vroeger was het misschien wat makkelijker, veel om te lachen, nu is er af en toe ook echt een serieus stuk te zien op de Parade. Het gaat erom dat er een balans is tussen makkelijke en iets moeilijker voorstellingen. Net zoals je grote producties nodig hebt, maar ook gekke, kleine dingetjes. Daardoor krijg je evenwicht."
Van Vessum en haar compagnon Ray van Santen krijgen zo'n 400 aanmeldingen per jaar. Daaruit kiezen ze samen 150 makers die op gesprek komen. Uiteindelijk blijven er zo'n 60, 70 over. "Dat zijn groepen die graag op de Parade willen spelen, maar er zitten ook artiesten bij die wij zelf benaderen. Dat is soms een project van jaren, dat moet je inmasseren." Nog een stokpaardje van Nicole van Vessum is dat ze genres wil laten zien die te boek staan als 'moeilijk'. Moderne dans bijvoorbeeld, of opera. Daar waagt Egon Kracht zich aan met zijn muzikale ensemble The Troupe, een komische rockopera, met knipogen naar Queen, Nina Hagen en Frank Zappa. Ook (moderne) dans is vertegenwoordigd, dit jaar geven onder meer Dance Works Rotterdam, ISH, Internationaal Danstheater en Nicole Beutler acte de présence.
"Het is best lastig de lichaamstaal van moderne dans te begrijpen", beaamt Van Vessum. "Toch hebben we gemerkt dat choreografen als Nanine Linning en Anouk van Dijk hier succes hebben. Mensen zien ineens het heel emotionele, wat ook in moderne dans zit. Op de een of andere manier komt dat veel meer naar voren in die tent." Dit jaar staat Nicole Beutler er voor het eerst met haar groep. Een specifiek gezelschap dat eigenlijk overal tussenin hangt, het is niet alleen dans, maar ook theater, mime en muziek. "Ik wilde haar al een tijdje op de Parade. Dat is nou een voorbeeld van iemand die een zetje nodig had."
Er is nog altijd het cliché dat de Parade luidruchtig is, vol zuipende mensen die geen enkele voorstelling bezoeken. "Ja, dat vooroordeel leeft, ook bij artiesten", zegt Van Vessum. "Maar dan vertellen we: het is de laatste tijd veranderd, er zijn ook stille hoeken. En als je je kwaliteiten als acteur of muzikant goed over weet te brengen, vang je het publiek. Hoe lawaaiig het ook is.
"Je kunt ons verwijten dat het alleen maar gaat om de horeca, maar dat vind ik arrogant. Ja, het is een verdienmodel, maar daardoor hebben we dan ook geen subsidie nodig. Die kan dan weer naar een ander festival. De Parade is juist een combinatie van vrij rondlopen en dan misschien eens naar een voorstelling gaan die je anders nooit zou hebben gezien."
Gisteravond is de 22ste editie van rondreizend theaterfestival de Parade geopend in Rotterdam. De stoet trekt traditioneel van de havenstad via Den Haag en Utrecht naar Amsterdam. www.deparade.nl
De Parade uitgelicht
Toneel/mime: Het perron
Actrice Leny Breederveld speelt voor het eerst met alledrie haar dochters, Lisa, Marie en Dora Groothof - ook allemaal theatermaaksters. Een perron is het uitgangspunt voor een reis naar ergens; een beeldende voorstelling. Van Vessum: "Leny en haar dochters gebruiken de Parade om deze voorstelling te maken. Dat is ook wat we willen, dat artiesten dingen doen die ze normaal gesproken niet kunnen doen, bijvoorbeeld omdat ze vast zitten bij een gezelschap of andere afspraken hebben. Ik vind het een groot compliment dat de dames dit bij ons laten zien."
Muziek: 't Begin van het einde
Theo Nijland is misschien niet meteen een naam die je bij de Parade bedenkt, toch staat hij er sinds een aantal jaar. De singer-songwriter schrijft de prachtigste Nederlandstalige chansons en laat nu met een 'Superband' liedjes horen van zijn laatste album. Van Vessum: "Ik keek altijd erg tegen Theo op met zijn mooie liedjes. Hij liet ons schrikken door te vragen of hij op de Parade mocht spelen. Prompt won hij De Mus, de prijs voor de beste Paradevoorstelling (2009). Zo'n geluk dat hij zelf naar ons toekwam."
Kindervoorstelling: Walla Kristalla
Celliste Saartje van Camp speelt onder andere bij Spinvis, ook een regelmatige Paradebespeler. Zelf maakte ze voor kinderen een liedjesverhaal langs alle windstreken, met het nieuwsgierige, eigenzinnige meisje Saartje in de hoofdrol. Van Vessum: "Saartje had een paar jaar de Parade meegemaakt via Erik de Jong, alias Spinvis, en bedacht toen zelf iets. Dat vind ik heel interessant. Er zijn meer artiesten die een kindervoorstelling voor overdag hebben gemaakt en dan 's avonds iets totaal anders doen."
undefined