Standplaats Teheran
Mijn bitterzoete laatste dagen in Teheran
Het is de laatste dag van de ramadan als ik met mijn dochter Yeganeh door de hitte van Teheran loop. Het voelt een beetje vreemd, surrealistisch haast. Ik ben er wel maar ook weer niet, zie alles door een filter. Voel me een toeschouwer. Alsof ik er al geen deel meer van uitmaak. Van het claxonnerend verkeer, het winkelend publiek. Het leven hier.
Binnenkort neem ik afscheid van deze boeiende en levendige stad. Teheran: niet echt mooi en vol uitlaatgassen maar wel bewoond door bijzonder innemende mensen. En hoewel ik blij ben om met mijn gezin naar Nederland terug te keren en ik Iran heus wel zal blijven bezoeken, zorgt het naderend afscheid de laatste dagen voor melancholie. Een warrig web van herinneringen blijft zich opdringen, net als gedachten over het onbarmhartig vlieden van de tijd, de onomkoombare vergankelijkheid en meer van dat soort droeve thema's.
Maar de tijd voor reflectie is gelukkig beperkt. Vooralsnog gaat het leven namelijk gewoon door en moeten er nog allerlei dingen worden geregeld. En hiervan heeft een taart bestellen volgens Yeganeh nu de hoogste prioriteit. Dat moet natuurlijk wel plaatsvinden in de hipste banketbakkerij van de stad. Eén met lila deuren en veel te hoge prijzen.
De keuze voor de achttiende verjaardagstaart valt uiteindelijk op een wat ongebruikelijk exemplaar in de vorm van een eenhoorn met allemaal veelkleurige bloemen op zijn hoofd. Of dat allemaal nog niet genoeg is, moeten er op datzelfde hoofd uiteindelijk ook nog twee goudkleurige kaarsen komen, in de vorm van een 1 en een 8.
Opeens moet ik denken aan de taart die we voor Yeganehs allereerste verjaardag kochten, kort nadat we in Iran waren komen wonen. Gewoon van Tweetie, in een doodnormale banketbakkerij. Dat kon toen nog.
In het nabij gelegen winkelcentrum gaan we bij een kennis langs die daar in een lingeriezaak werkt. Toegang voor mannen is hier streng verboden, maar ook vrouwelijke klanten laten zich niet zien. Deze kennis, afgestudeerd als architect, hangt met haar collega verveeld rond. De twee jonge vrouwen lijken ons bezoekje te zien als een welkome afleiding. Ze kletsen erop los. Collega Elnaz vertelt trots dat ze islamitische filosofie heeft gestudeerd en steekt vervolgens enthousiast een heel college over dit onderwerp af. Dat ze na zo'n studie tussen de jarretelgordels en pikante bh's is beland, verbaast me niet eens meer. Het is de tragiek van dit land, dat niet voor niets de hoogste braindrain ter wereld kent.
Verdwaasd
Yeganeh en ik nemen afscheid en besluiten naar de bioscoop te gaan. Nu het nog kan. Die is gelegen in hetzelfde winkelcentrum. De kiosk met suikerspinnen, ijs en cola is open hoewel het nog steeds ramadan is en de zon nog lang niet onder zal gaan. Volgens de dame die de kaartjes verkoopt, is de film erg mooi. Een sociaal drama dat 'Onder een rokerig dak' heet. Een comedy was waarschijnlijk beter geweest om mijn weemoedige bui te verdrijven, maar die is niet voorhanden. En inderdaad. De kaartjesdame heeft niets te veel gezegd. Een drama om in te zwelgen. Ingrediënten: uitgeblust huwelijk, vader met jonge minnares die alleen maar (laat) thuis komt om te eten en te slapen, een moeder die het prototype is van een huissloof. De moeder heeft haar eigen behoeften aan de kant gezet om zich compleet op haar zoon te kunnen storten. Alleen is die nu 24 en hij heeft geen behoefte meer aan de beklemmende overvloed aan moederlijke bezorgdheid. Daarom is moeder teleurgesteld en depressief. Typisch Iraans toch wel. Het einde van de film is nogal abrupt. De vrouw loopt weg van alles en iedereen. Ze gaat - net als wij - een nieuwe toekomst tegemoet. Dat is mooi en spannend, maar het schuurt toch ook een beetje.
Als de lichten aangaan, kijkt het publiek verdwaasd. In gepeins verzonken schuifelt het richting uitgang. Nog zoveel vragen die niet beantwoord werden... Buiten stappen we weer in die andere film. En in een taxi. Die rijdt ons door de bekende straten, stille dragers van talloze herinneringen. Mijn laatste dagen in Teheran: ze zijn bitterzoet.